«…
οἱ παπᾶδες θὰ ζοῦν σὰν τοὺς λαϊκούς, οἱ λαϊκοὶ θὰ ζοῦν σὰν τὰ κτήνη•
καὶ τότε θὰ ἔρθῃ τὸ τέλος τοῦ κόσμου.»
(Αγ. Κοσμάς ο Αιτωλός)
Ὑπάρχει μιὰ τρομερὰ προφητεία, ποὺ τὴν εἶπε ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, καὶ στὶς μέρες μας ἐκπληρώνεται. Τὸν ρώτησαν• Ποιά εἶνε τὰ σημάδια ὅτι ἔρχεται ἡ καταστροφὴ τοῦ κόσμου; Καὶ ἀπήντησε• Ἦταν ἐποχὴ ποὺ οἱ κληρικοὶ ζοῦσαν σὰν ἄγγελοι• δὲν ἀγαποῦσαν τὰ λεφτά, δὲν ἀγαποῦσαν τὴ δόξα, δὲν εἶχαν πάθη, στέκονταν ψηλὰ μέσα στὴν κοινωνία• καὶ τότε οἱ λαϊκοὶ ζοῦσαν σὰν ἄνθρωποι. Θὰ ἔρθουν ὅμως, λέει, χρόνια κατηραμένα, ποὺ θὰ πέσῃ καὶ θὰ ἐξευτελισθῇ ὁ κλῆρος. Καὶ τότε, ὅταν οἱ παπᾶδες θὰ ζοῦν σὰν τοὺς λαϊκούς, οἱ λαϊκοὶ θὰ ζοῦν σὰν τὰ κτήνη• καὶ τότε θὰ ἔρθῃ τὸ τέλος τοῦ κόσμου.
Τί ἐννοεῖ ὅταν λέει, ὅτι οἱ παπᾶδες θὰ ζοῦν σὰν τοὺς λαϊκούς; Δηλαδή• πάει στὸ καφενεῖο ὁ λαϊκός, θὰ πάῃ καὶ ὁ κληρικός. Πάει στὸν κινηματογράφο ὁ λαϊκός, θὰ πάῃ καὶ ὁ κληρικός. Κουρεύει τὰ μαλλιά του ὁ λαϊκός, θὰ τὰ κουρέψῃ καὶ ὁ κληρικός. Παίζει φουτ – μπὼλ ὁ λαϊκός, θὰ παίξῃ καὶ αὐτός. Παίζει χαρτιὰ ὁ λαϊκός, θὰ παίξῃ καὶ αὐτός. Καὶ στὸ χορὸ ἀκόμα πᾶνε. Βγάζουν τὸ ῥάσο καὶ τὸ καλυμμαύχι τους καὶ χορεύουν. Αὐτοὶ εἶνε οἱ μοντέρνοι παπᾶδες, ποὺ θέλουν νὰ πνεύσῃ ἕνα νέο ῥεῦμα στὴν Ἐκκλησία. Ἀλλ᾿ ὁ ὀρθόδοξος κόσμος τοὺς ἔχει σιχαθῆ.
Τὰ εἶπε ὁ ἅγιος Κοσμᾶς, καὶ τώρα γίνονται. Μείναμε δυστυχῶς λίγοι νὰ διαμαρτυρώμεθα. Δὲν ξέρω τί θὰ γίνῃ ἂν αὔριο ἔρθῃ ἄλλη κατάστασι• ἐμεῖς, ὅσο μποροῦμε, θὰ κρατήσουμε τὴν τιμὴ τῆς Ὀρθοδοξίας, καὶ ἀδιαφοροῦμε τί λένε καὶ κάνουν οἱ νεωτερισταί.
Ὁ Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλὸς λέει• Ὅταν οἱ παπᾶδες θὰ ζοῦν σὰν τοὺς λαϊκούς, τότε οἱ λαϊκοὶ θὰ γίνουν σὰν τὰ κτήνη, καὶ τότε θὰ ἔρθῃ τὸ τέλος τοῦ κόσμου. Καὶ τώρα ἀκοῦς πλέον τοὺς λαϊκοὺς νὰ λένε• Ἔ, κι ὁ παπᾶς τὸ κάνει αὐτό… Ὁ παπᾶς πάει στὸ θέατρο, ὁ παπᾶς πάει στὸν κινηματογράφο, ὁ παπᾶς πάει στὸ γήπεδο, ὁ παπᾶς πάει ἐδῶ, ὁ παπᾶς πάει ἐκεῖ. Ἡ παπαδιά του φοράει μίνι, τὰ κορίτσια του γυρίζουν δεξιὰ κι ἀριστερά, τὰ ἀγόρια του ἔχουν γίνει τεντυμπόηδες. Τί διαφέρει, σοῦ λέει, ὁ παπᾶς ἀπὸ τὸ λαϊκό; Ἐπάγγελμα καὶ μαγαζὶ εἶνε ἡ ἐκκλησία… Γι᾿ αὐτὸ καὶ ὁ λαὸς ἔχει ἀποκτηνωθῆ.
Λέγοντας βέβαια αὐτὰ γιὰ τὸν κλῆρο δὲν παίρνουμε σβάρνα ὅλους τοὺς κληρικούς. Ξέρουμε πολὺ καλά, ὅτι ὑπάρχουν καὶ κληρικοὶ ποὺ εἶνε καλοὶ γεωργοὶ καὶ τηροῦν τὴν ἀξιοπρέπειά τους. Μπορεῖ οἱ περισσότεροι νὰ ἔχουν ξεφύγει, ἀλλὰ ὑπάρχει καὶ ἕνα μικρὸ ποσοστὸ εὐλαβῶν ἱερέων.
Σύμφωνα μὲ τὴ διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας μας ὁ παπᾶς πρέπει νὰ εἶνε σὰν ἄγγελος μέσα στὸν κόσμο αὐτόν. Παλαιότερα ἕνας Ἄγγλος περιηγητὴς πῆγε στὴν Κύπρο, κι ὅταν ἐπέστρεψε στὴν Ἀγγλία εἶπε• Εἶδα στὴν Κύπρο ἄγγελο! Ὅταν τὸν ρώτησαν, ποιός εἶνε ὁ ἄγγελος, λέει• Ὁ Κυπριανός• ἅγιος ἄνθρωπος, ἀφιλάργυρος, νὰ τὸν ἔψαχνες δὲν εἶχε οὔτε ἕνα γρόσι• ἄνθρωπος τῆς προσευχῆς καὶ τῆς νηστείας… Ποιός ἦταν αὐτὸς ὁ Κυπριανός; Ὅταν τὸ 1821 κηρύχθηκε ἡ ἐπανάστασι, ξεσηκώθηκαν καὶ οἱ Κύπριοι. Ἐλευθεριά! φώναξαν. Τότε οἱ Τουρκαλᾶδες πήρανε μαχαίρια, γεμίσανε καράβια, βγῆκαν στὴν Κύπρο καὶ ῥημάξανε τὸ νησί. Πιάσανε τὴ νύχτα τὸν Κυπριανὸ καὶ τὸν κρεμάσανε ―τρεῖς μέρες ἦταν κρεμασμένος ὁ ἅγιος Κυπριανός― καὶ μαζί του σκοτώσανε τριακόσους παπᾶδες καὶ ἄλλους προύχοντες τοῦ νησιοῦ.
Μπορεῖ τότε οἱ παπᾶδες νὰ ἦταν ἀγράμματοι, ἀλλὰ εἶχαν στὴν καρδιά τους τὸ Χριστὸ καὶ τὴν Ἑλλάδα. Ἄχ, ποῦ εἶνε αὐτοὶ οἱ παπᾶδες! Τώρα, μορφωμένοι, σὲ σχολὲς καὶ πανεπιστήμια, μὲ τὰ γαλλικά τους καὶ τὰ ἀγγλικά τους, μὲ τὰ σβέρκα τους ξυρισμένα, μὲ τὰ μαλλιά τους κομμένα, μὲ τὰ ῥασάκια τους σιδερωμένα… Ἀπὸ ἁγιωσύνη ὅμως; Ἐκεῖνοι τότε εἶχαν ἀξία• ἐθυσιάζοντο γιὰ τὸ ποίμνιο.
ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ
Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος