Το άρθρο 120 του Συντάγματος και ο 15ος Ιερός Κανόνας της Πρωτοδευτέρας Συνόδου.
Του Επιφανίου Στόκου, θεολόγου.Τα κοσμικά θεσμικά συλλογικά όργανα, όταν διαπνέονται από πνεύμα Ελευθερίας και Δημοκρατίας, τότε και μόνον τότε, εκφράζουν το αληθές. Κάτι αντίστοιχο ισχύει και για τα Εκκλησιαστικά συλλογικά όργανα. Οι Εκκλησιαστικές Σύνοδοι όταν εκφράζουν την Ορθοδοξία σε βάθος χρόνου, δηλαδή την διαχρονικότητα της << άπαξ παραδοθείσης>> Αληθείας και σε πλάτος καθολικότητας και αποδοχής από ολόκληρη την Εκκλησία, δια της φωτίσεως του Αγίου Πνεύματος, τότε και μόνον τότε εκφράζουν το αληθές. Η μόνη διαφορά είναι ότι στην Εκκλησία έχουμε την Θεία παρέμβαση του Αγίου Πνεύματος για να καταγράψουμε την Ορθόδοξη πίστη.
Τι γίνεται όμως όταν καταλύεται η Δημοκρατία και το Σύνταγμα από αυτούς που έχουν ορκιστεί να τα τηρούν;
Τι γίνεται, επίσης, όταν σπιλώνεται και προδίδεται η Ορθοδοξία από τους Επισκόπους που έχουν δώσει όρκους κατά την χειροτονία τους για διαθύλαξη της Ορθόδοξης Πίστης και τήρηση των Ιερών Κανόνων;
Η απάντηση είναι κοινή και για τις δύο περιπτώσεις: Η απόκτηση του επιδιωκόμενου αγαθού
( Δημοκρατία - Ορθοδοξία) επαφίεται στην συνείδηση του απλού λαού. Το 1848, η εγκύκλιος των Πατριαρχών της Ανατολής αναφέρει ότι: << Ο φύλαξ της Ορθοδοξίας, το σώμα της Εκκλησίας τουτέστιν ο λαός αυτός εστί>>.
Που καταγράφεται αυτή η διαπίστωση στο Ελληνικό Σύνταγμα; Στο άρθρο 120 του Συντάγματος, παράγραφος 4:
● << Η τήρηση του Συντάγματος επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων, που δικαιούνται και υποχρεούνται να αντιστέκονται με κάθε μέσο εναντίον οποιουδήποτε επιχειρεί να το καταλύσει με τη βία>>.
Το αντίστοιχο ισχύει και για το Κανονικό Δίκαιο της Εκκλησίας στον 15ο Ιερό Κανόνα της Πρωτοδευτέρας Συνόδου:
●<<....Οἱ γὰρ δι' αἱρεσίν τινα, παρὰ τῶν ἁγίων Συνόδων ἢ Πατέρων κατεγνωσμένην, τῆς πρὸς τὸν πρόεδρον κοινωνίας ἑαυτοὺς διαστέλλοντες, ἐκείνου τὴν αἵρεσιν δηλονότι δημοσίᾳ κηρύττοντος καὶ γυμνῇ τῇ κεφαλῇ ἐπ' ἐκκλησίας διδάσκοντος, οἱ τοιοῦτοι οὐ μόνον τῇ κανονικῇ ἐπιτιμήσει οὐχ ὑποκείσονται, πρὸ συνοδικῆς διαγνώσεως ἑαυτοὺς τῆς πρὸς τὸν καλούμενον ἐπίσκοπον κοινωνίας ἀποτειχίζοντες, ἀλλὰ καὶ τῆς πρεπούσης τιμῆς τοῖς ὀρθοδόξοις ἀξιωθήσονται. Ου γὰρ ἐπισκόπων, ἀλλὰ ψευδεπισκόπων καὶ ψευδοδιδασκάλων κατέγνωσαν, καὶ οὐ σχίσματι τὴν ἕνωσιν τῆς ἐκκλησίας κατέτεμον, ἀλλὰ σχισμάτων καὶ μερισμῶν τὴν ἐκκλησίαν ἐσπούδασαν ῥύσασθαι>>.
Το πνεύμα και η ουσία του άρθρου 120 παράγραφος 4 του Συντάγματος και του 15ου Ιερού Κανόνα της Πρωτοδευτέρας Συνόδου είναι ακριβώς το ίδιο: Όταν έχουμε κατάλυση της Δημοκρατίας ή της Ορθοδοξίας, ο λαός στην Δημοκρατία και ο κλήρος και ο λαός στην Εκκλησία, έχουν την ευθύνη για την απόκτηση, την τήρηση και την διατήρηση αυτών.
Τα παραδείγματα είναι ξεκάθαρα και πολύ πρόσφατα. Τον Ιούλιο του 2015 η κυβέρνηση ανέτρεψε την λαϊκή βούληση που εκφράστηκε δια του δημοψηφίσματος και επομένως είχαμε εκτροπή του Συντάγματος και της Δημοκρατίας. Με την συμφωνία των Πρεσπών είχαμε πάλι εκτροπή του Συντάγματος και της Δημοκρατίας, αφενός διότι ο τρόπος που ψηφίστηκε ήταν αντισυνταγματικός και αφετέρου διότι δεν ακούστηκε η βούληση του κυρίαρχου λαού.
Τον Ιούνιο του 2016, στην Σύνοδο της Κρήτης, είχαμε εκτροπή της Ορθοδοξίας και του Συνοδικού Συστήματος, καθώς αναγνωρίστηκαν ως Εκκλησίες οι αιρέσεις, παραβιάζοντας με βάναυσο τρόπο το ίδιο το Σύμβολο της Πίστεως που αναφαίρει ότι η Εκκλησία είναι Μία και χωρίς καν να συμμετέχουν σε αυτήν την Σύνοδο όλες οι τοπικές Ορθόδοξες Εκκλησίες.
Συνηθίζουμε να λέμε ότι στην Δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα. Αυτό είναι σωστό. Το ίδιο ισχύει και για την Εκκλησία. Την ευθύνη για την τήρηση του Συντάγματος και της Δημοκρατίας την έχει ο Ελληνικός λαός. Την ευθύνη για την διατήρηση της Ορθοδοξίας την έχει ο απλός κληρικός και ο απλός Χριστιανός. Και για τις δύο περιπτώσεις ας αναλάβουμε τις Ιστορικές, Δημοκρατικές, Θεσμικές και Πνευματικές μας ευθύνες!