ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΗ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ
ΑΡΧΙΜ. ΠΑΪΣΙΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ ΦΙΛΩΤΑ
Στα πλαίσια της σειράς αυτής των άρθρων που επιγράφεται “Χριστουγεννιάτικη Προετοιμασία” αρχίσαμε να δημοσιεύουμε κείμενα μιας πραγματείας μας, που μολονότι ήταν προετοιμασμένη πριν από χρόνια, δεν γνώρισε το φως της δημοσιότητος, επειδή δεν θεωρήσαμε ότι έχει ολοκληρωθεί ως προς την εκπλήρωση μιας προσδοκίας, του να προσφέρει και αυτό, το κάτι, που δεν είναι απλώς ένα επιπλέον κείμενο για την εορτή αλλά να αγγίζει πνευματικά την αίσθηση που έχει η καρδιά μας με τα Χριστούγεννα. Ποιά είναι αυτή η ανύπωτη ζεστασιά σ’ αυτό το γεγονός της Γεννήσεως του Σωτήρος Χριστού, του πάντοτε καινούργιου που ποτέ δεν γηράσκει και το οποίο ως κάποια πνευματική αύρα, μία ανεξήγητη θαλπωρή έρχεται σε τούτη την εορτή και τυλίγει γλυκά την ψυχή μας; Οπωσδήποτε, αυτό είναι κάτι που περισσότερο το βιώνεις και λιγότερο μπορείς να το ερμηνεύσεις ή να το διατυπώσεις.
Χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε ότι είναι μερικά πράγματα που ενώ δεν είναι εύκολο να εξηγηθούν, μπορούμε όμως να τα βιώσουμε μυσταγωγούμενοι στο πνεύμα της εορτής. Γιατί πρέπει όλα να τα γνωρίζουμε με την κτιστή και πεπερασμένη ανθρώπινη διάνοια; Υπάρχουν πράγματα που δεν τα γνωρίζει κάποιος νοησιαρχικά αλλά με την εμπειρία. Η αίσθηση της ψυχής σ’ αυτά τα βιώματα είναι μία πνευματική αίσθηση που επισημαίνουν οι άγιοι Πατέρες την οποία είτε αίσθηση καρδιάς, είτε αίσθηση ψυχής, είτε πνευματική αίσθηση την χαρακτηρίσουμε δηλώνουμε αυτή την εσωτερική πνευματική αντίληψη του εσωτερικού μας κόσμου, τον οποίο τόσο τον έχουμε ταλαιπωρήσει, έχουμε φημώσει, έχουμε λησμονήσει και τώρα προσπαθούμε να αποδείξουμε ότι δεν υπάρχει κιόλας, διότι, αν όντως υπάρχει, έχει και ανάγκες τις οποίες θα πρέπει να ικανοποιήσουμε για να είμαστε συνεπείς με τον εαυτό μας. Αυτή η αίσθηση της ψυχής βεβαιώνεται με την Χάρι τουΘεού και αυτό είναι που λέει ο Απόστολος Παύλος: «καλὸν γὰρ χάριτι βεβαιοῦσθαι τὴν καρδίαν» (Εβρ. 13,9). Και αυτή την εσωτερική διαβεβαίωση δια της Χάριτος εννοούμε ως πληροφορία. Οπωσδήποτε, η πληροφορία όσο προχωρά ο άνθρωπος από την εξ ακοής πίστη στην ενυπόστατη πίστη δυναμώνει και έχει και άλλες μορφές. Πάντως, σε πρώτη τουλάχιστον φάση είναι εσωτερική αίσθηση σιγουριάς εν Χάριτι. Την πνευματική αυτή πληροφορία ως διαβεβαίωση του ότι πορεύεται κανείς στην αληθινό οδό, ο πιστός οπωσδήποτε δεν πρέπει να την απομονώνει από την Παράδοση της Εκκλησίας για να ενεργεί αποκλειστικά αυτοβούλως χωρίς τις Γραφές και την θεοφώτιστη διδασκαλία των αγίων Πατέρων αλλά την κρατά ως εσωτερικό διαπιστευτήριο με το οποίο στηρίζεται ακόμη περισσότερο. Αυτή η αίσθηση της ψυχής μας, εξ αντικειμένου, μας φανερώνει επίσης ότι ο άνθρωπος δεν αποτελείται μόνο από οργανικά συστήματα, ιστούς και κύτταρα αλλά έχει και κάτι που τον κάνει να συνιστά μυστήριο! Μυστήριο, διότι τελικά είναι ο μεγάλος άγνωστος.
Ο τύπος του τεχνοκράτη που έχει επιστασία στις επιστήμες, τις τέχνες, την πληροφορία, την γενετική δεν μπορεί να αντιληφθεί σήμερα ότι αγνοεί τον εαυτό του. Έρχεται λοιπόν ο Υιός και Λόγος του Θεού και προσλαμβάνει την ανθρώπινη φύση μας, σώμα και ψυχή, για να δούμε στο δικό του Πρόσωπο τον αληθινό άνθρωπο που δεν παύει όμως να είναι ο Ίδιος και ο κατά φύσιν Θεός, ενώ καθιστά εμάς δια της ενανθρωπήσεως και με όλο το έργο της Θείας Οικονομίας κατά Χάριν Θεούς. Μας καλεί, δηλαδή, στο αρχαίο προπτωτικό αξίωμα, την δυνατότητα της θεώσεως. Αυτό όμως δεν γίνεται μαγικά χρειάζεται να συνεργήσει η ανρώπινη βούληση, διότι ο άνθρωπος καλείται εν ελευθερία να προχωρήσει στην μετοχή του στο άκτιστο. Συνεπώς, χρειάζεται το να θέλει. Ο Θεός ζητά από εμάς καρπούς θελήσεως. Δεν απαιτεί από προγμματισμένα ανθρωπάκια να εργασθούν την σωτηρία τους ακουσίως αλλ’ εν επιγνώσει! Αν, λοιπόν, θέλουμε να βιώσουμε κάτι περισσότερο σ’αυτά τα Χριστούγεννα χρειάζεται να κάνουμε και κάτι για να προαιτιμασθούμε και πνευματικά.
Επειδή όμως στην ψυχή μας υπάρχει πνευματική ανορεξία, που λέγεται ακηδεία, και δεν είναι τίποτα άλλο παρά εκείνο μας μας καθιστά αναίσθητους ως προς τις δραστηριότητες για την ικανοποίηση των πνευματικών μας αναγκών χρειάζεται κάπως να ενεργοποιήσουμε μέσα μας την Χάρη που λάβαμε κατά το Άγιο Βάπτισμα. Πρέπει όμως πρωτίστως να συνειδητοποισουμε πώς, και από πού διέφυγε η Χάρις, εννοώ ποιά είναι η αιτία που την χάσαμε. Αφού συλλογισθούμε και αναλογισθούμε ορισμένα πράγματα οπωσδήποτε δια προσευχής θα βρούμε τον λόγο. Σ’ αυτό θα μας βοηθήσει σε πρώτη φάση η αυτοσχέδια μικρή αλλά θερμή προσευχή, η οποία θα πρέπει να αναπέμπεται συχνά – πυκνά!
Έτσι θα αρχίσει μέσα μας να φωτίζεται ο ψυχικός και πνευματικός μας κόσμος και να γλυκαίνεται η ύπαρξή μας, κάτι που θα ακτινοβολεί όχι μόνο στην ψυχή αλλά και στο πρόσωπο και θα ανανεώνει επίσης και τις σωματικές μας δυνάμεις. Αυτή είναι η πρώτη ιατρική προϋπόθεση να θεραπευθεί ο άνθρωπος ψυχοσωματικώς. Στα πλαίσια μιας τέτοιας ανάγκης, η οποία μάλιστα καθίσταται επιτακτική, πρέπει να αναθεωρήσουμε ορισμένες απόψεις του μυαλού μας και να κινηθούμε πλέον και με την αίσθηση της καρδιάς αξιοποιώντας της ως πυξίδα. Όλη αυτή η νέα θεώρησή μας θα κάνει τον Χριστό να γεννηθεί μέσα μας και να νιώσουμε τα βρεφοπρεπή Του σκιρτήματα! Η προσδοκία μας ότι, με την Γέννηση του Σωτήρος Χριστού στην ύπαρξή μας, τελικά, όλα θα αλλάξουν, διότι Αυτός που γεννήθηκε στην φάτνη έχει την δύναμη να φέρει πραγματική «επανάσταση», επειδή είναι ο Ων αποτελεί την δύναμη εκείνη που θα κινήσει την όρεξη της ψυχής μας να αλλάξει πρώτα τον εαυτό μας και έπειτα θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις να βοηθηθεί και το όποιο περιβάλλον μας.
Ο πόθος μας για Ζωή του μέλλοντος αιώνος στον αγέραστο κόσμο της Βασιλείας του Θεού δοκιμάζοντάς την όμως από εδώ, αποκτώντας δια πίστως την αίσθηση της αλλά και την μέθεξη της Χάριτος, δεν είναι χωρίς αντίκρισμα στην ορθόδοξη Εκκλησία μακριά από την άρρωστη θρησκευτικότητα , αφού ο Θεός αληθινά και όχι κατά φαντασίαν γίνεται αυτό που δεν ήταν πριν, δηλαδή, άνθρωπος χωρίς να παύσει να είναι ο Θεός.
ΣΥΝΑΞΗ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΚΡΗΤΩΝ