ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΚΑΝΤΙΩΤΗΣ.

Μετά τήν Συμφωνίαν τό οὐδετερόθρησκον κράτος

Τελικά, ὅπως ἀναμενόταν, ἡ ἐπαίσχυντος, προδοτική καί προσχεδιασμένη πολλές δεκαετίες τώρα συμφωνία τῶν Πρε­σπῶν ψηφίσθηκε καί ὅπως ὅλα δείχνουν πορευόμεθα στήν ἑπόμενη φάση, ὅπου ἡ ἄθεη ἑλληνική κυβέρνηση θά ὁλοκληρώση τήν ἐργασία πού τῆς ἔχουν ἀναθέσει τά σκοτεινά κέντρα, γιά νά παραδώση τήν σκυτάλη στούς ἑπόμενους ὀλετῆρες τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους. Καί βέβαια ἡ τελευταία σκηνή ἔχει νά κάνη μέ τήν ἀναθεώρηση τοῦ Συντάγματος, τήν θεσμοθέτηση τοῦ οὐδετερόθρησκου κράτους καί τήν ἁρπαγή τῶν τελευταίων φιλέτων τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας ἀλλά καί τήν ἀλλαγή στό καθεστώς μισθοδοσίας τοῦ κλήρου καί στήν ἀποδέσμευσή της ἀπό τό Δημόσιο. Αὐτό ὅμως πού πληγώνει εἶναι ὅτι, ἄν ἐξαιρέσουμε κάποιους μεμονωμένους Ἱεράρχες, ὁ Μακαριώτατος καί ἡ πλειοψηφία τῶν Ἀρχιερέων ἐπιδεικνύουν προκλητική ἀπάθεια καί σιωπή. Πολέμιοι τοῦ Θεοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας του πάντοτε ὑπῆρχαν καί θά ὑπάρχουν, ὅμως τέτοια ἀδιαφορία ἀπό αὐτούς πού ἐξ ὁρισμοῦ εἶναι φύλακες τῆς Πίστεως καί τοῦ Γένους δέν γνωρίζουμε, ἐάν ἔχη ξανασυμβῆ.

Δυστυχῶς, περιορισμένοι εἶναι οἱ Ἀρχιερεῖς πού ἔχουν συναίσθηση τῶν ὑποχρεώσεών τους, οἱ περισσότεροι ἀρκοῦνται στήν διαποίμανση τῆς Μητροπόλεώς των καί ξέχασαν ὅτι εἶναι καί μέλη τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί ἔχουν καίριες εὐθύνες γιά τά γενικώτερα προβλήματα τόσο τῆς Ἐκκλησίας ὅσο καί τῆς Πατρίδας. Ὅμως παλαιότερα ὑπῆρχαν Ἱεράρχες, οἱ ὁποῖοι τιμοῦσαν τήν Ἀρχιερωσύνη τους καί εἶχαν συναίσθηση τῶν εὐθυνῶν τους. Πρέπει τέλος νά σημειώσουμε ὅτι τά προβλήματα πού διακυβεύονται μέ τήν συμφωνία τῶν Πρεσπῶν εἶναι γνωστά δεκαετίες τώρα καί γιά τόν λόγο αὐτό δέν δικαιολογεῖται καμία ὀλιγωρία οὔτε ἀδιαφορία.

Ὁ ἄξιος Ἱεράρχης

Ὅπως οἱ παλαιότεροι θά θυμοῦνται καί οἱ νεώτεροι θά ἔχουν διαβάσει, τό 1967 χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Φλωρίνης ὁ μακαριστός καί ἄξιος Ἱεράρχης Αὐγουστῖνος Καντιώτης, ὁ ὁποῖος ἐποίμανε θεοφιλῶς τήν Μητρόπολή του μέχρι τήν παραίτησή του (25-1-2000). Ὁ μακαριστός Ἱεράρχης κατά τήν διάρκεια τόσο τῆς ἱερωσύνης του ὅσο καί τῆς ἀρχιερωσύνης του δέν δίστασε οὔτε μία στιγμή νά ἔλθη σέ σύγκρουση μέ τό Παλάτι (τόν τότε Βασιλέα καί τήν Βασίλισσα), μέ τούς στρατιωτικούς τήν ἐποχή τῆς ἑπταετίας, ἀργότερα μέ τούς πολιτικούς ἀλλά καί μέ ἀρχιεπισκόπους, ὅταν θίγονταν ἡ ἐκκλησιαστική τάξη καί τά ἐθνικά ζητήματα.

Ὁ ἅγιος Ἱεράρχης καί σθεναρός ἀγωνιστής τῆς Ὀρθοδοξίας καί τοῦ Γένους, ὅσοι θά θυμοῦνται, τήν 18η Δεκεμβρίου 1990 εἶχε ἀφορίσει τόν Ἕλληνα σκηνοθέτη Θεόδωρο Ἀγγελόπουλο, διότι δέν εἶχε εἰσακούσει τήν προειδοποίησή του νά ἐγκαταλείψη τήν Φλώρινα, ὅπου ἐκείνη τήν περίοδο γύριζε στήν ἀκριτική πόλη τῆς Μακεδονίας τήν ταινία του «Τό μετέωρο βῆμα τοῦ πελαργοῦ», ἀλλά προχώρησε στά γυρίσματα τῆς ταινίας, ἀγνοώντας τόσο τόν ἀφορισμό ὅσο καί τίς ἀντιδράσεις τῶν κατοίκων τῆς Φλώρινας.

Ἡ Ἑλλάδα παύει νά εἶναι ἐλεύθερον καί αὐτόνομον κράτος

Τό περιοδικό «Χριστιανική Σπίθα», τό ὁποῖο ἐξέδιδε τότε ὁ Αὐγουστῖνος Καντιώτης καί συνεχίζει μέχρι σήμερα νά κυκλοφορῆ ἀπό τούς πατέρες τῆς Ἱ. Μ. Λογγοβάρδας, τήν ἐποχή ἐκείνη ἔγραφε «Ἠρχίσαμεν τήν κριτικήν τοῦ κινηματογραφικοῦ ἔργου τοῦ κ. Θ. Ἀγγελόπουλου, καί ἡ μέχρι σήμερον διεξαχθεῖσα σφοδρά συζήτησις ἀπέδειξεν ὅτι ἡ Ἑλλάς, ἡ ἀγαπητή μας πατρίς, μετά τήν ἔνταξίν της εἰς τήν Ε.Ο.Κ. παύει νά εἶνε ἐλεύθερον καί αὐτόνομον κράτος ρυθμίζον τά κατ’ αὐτό ἄνευ ξένων ἐπεμβάσεων, ἀλλ’ ὑπεράνω αὐτῆς ὑπάρχει πλέον τό ΥΠΕΡΚΡΑΤΟΣ πού λέγεται Ε.Ο.Κ., καί ὑπό τήν ἐπίδρασιν αὐτοῦ ἡ Ἑλλάς κινδυνεύει νά χάση τήν θρησκευτικήν καί ἐθνικήν της ταὐτότητα. Ὄπισθεν δέ τοῦ ὑπερκράτους τίς οἶδεν ὁποῖαι σκοτειναί δυνάμεις κρύπτονται! Πολλά εἶνε τά σημεῖα πού δεικνύουν ὅτι εἰσήλθομεν ἤδη εἰς περίοδον σατανοκρατίας, ἡ ὁποία ὠνομάσθη ἐποχή ὑδροχόου, οἱ δέ ὀπαδοί αὐτῆς εἰς Ἀμερικήν λέγουν ὅτι κυριαρχία τοῦ ὑδροχόου –κατ’ αὐτούς- σημαίνει κατάλυσιν τῆς ἐποχῆς τοῦ ΙΧΘΥΟΣ…. Ἤδη αἱ ἀνησυχίαι ἐκεῖναι ἤρχισαν ν’ ἀποδεικνύωνται βάσιμοι. Ἡ παροῦσα φωνή τοῦ γέροντος ἐπισκόπου Φλωρίνης εἶνε ὡς φωνή βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ. Εἴθε ν’ ἀκουσθοῦν φωναί ἰσχυρότεραι καί νά συντελεσθῆ ἀφύπνισις τῆς θρησκευτικῆς καί ἐθνικῆς συνειδήσεως ὅλων τῶν πατριωτῶν Ἑλλήνων. Ἄλλως….».

Ὁ κυρὸς Αὐγουστῖνος ἔστεκεν ἀκοίμητος φρουρός εἰς τά Ἑλληνικά σύνορα

Ὁ μακαριστός Νικόλαος Ψαρουδάκης σέ ἄρθρο του ἐκείνη τήν ἐποχή στόν «Ὀρθόδοξο Τύπο» ἔγραφε σχετικά μέ τήν ταινία τοῦ Θ. Ἀγγελόπουλου «Συμβαίνει ὅμως ἡ Φλώρινα νά μή εἶναι ξέφραγο μαντρί. Ἔχει ποιμένα τόν Αὐγουστῖνο Καντιώτη, ποιμένα ἀληθινό καί ὄχι μισθωτό. Ἔτσι πληροφορίες πού ἔφτασαν στά αὐτιά του, τόν ἔκαμαν νά ἐρευνήσει τό θέμα τῆς ταινίας καί νά βεβαιωθεῖ ὅτι καί τό σενάριο καί ἡ ἐπιλογή τῆς Φλώρινας, δέν εἶναι τυχαῖα καί ὅτι ὑπηρετοῦσαν σκοπούς ὄχι καλούς καί γιά τό ποίμνιό του καί γιά τό Ἔθνος! Καί ἀντέδρασε, ὡς ὤφειλε ἄλλωστε… Ρωτᾶμε τόν κ. Ἀγγελόπουλο: Γιατί εἶναι ἀπαραίτητο σέ κάθε ταινία νά μπαίνει, ὡς μαϊντανός, ἡ πορνεία, ἡ μοιχεία, ἡ διαστροφή, τό ἔγκλημα καί τά ἄλλα παρόμοια, πού βλέπουμε στήν τηλεόραση;… Στήν Φλώρινα βρῆκες νά διακηρύξεις τίς διεθνικές σου ἀντιλήψεις καί νά στραφεῖς κατά τῶν συνόρων; Ἐκεῖ πού οἱ γελοῖοι καί ἀνιστόρητοι προπαγανδιστές τῶν Σκοπίων στρέφουν τά βέλη τους πῆγες νά διακηρύξεις κατά τῶν συνόρων;… Γιατί κατάργηση τῶν συνόρων σημαίνει ἀπώλεια τῆς ταυτότητας. Καί χωρίς ταυτότητα δέν μπορεῖ νά ζήσει κανείς οὔτε ἄτομο, οὔτε λαός». Καί καταλήγει ὁ μακαριστός Νικόλαος Ψαρουδάκης «Ἡ ντόπια καί ξένη ‟συναγωγή πονηρευομένων” πρέπει κάποτε νά καταλάβει: ‟Σκληρόν πρός κέντρον λακτίζειν”! Ἄς πάψει ἡ συναγωγή αὐτή, ὅποιο χρῶμα κι ἄν ἔχει -ὅλοι οἱ γύφτοι μιά γενιά- νά μιλᾶ γιά σκοταδισμό καί μεσαίωνα στόν Λόγο τοῦ Θεοῦ! Πρός Θεοῦ: Οὔτε στό χεῖλος τοῦ κρημνοῦ δέν θά ὑπάρξει ἀφύπνιση; Σέ μία ὥρα πού τά εἴδωλα τοῦ ὑλισμοῦ γκρεμίζονται καί συντρίβονται, σ’ Ἀνατολή καί Δύση, πού ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ θριαμβεύει στόν αἰώνιο θρόνο του, ἐμεῖς ἐδῶ θά μιλᾶμε γιά σκοταδισμό καί μεσαίωνα, ἐπειδή ἕνας ἀληθινός Ἐπίσκοπος στέκει ἀκλόνητος στήν ἔπαλξη τῆς Ἐκκλησίας καί δέν ἐννοεῖ, γιά κανένα λόγο, ν’ ἀφήσει τό ποίμνιό του στήν διάθεση τῶν λύκων; Ξεχνᾶτε, κύριοι, ὅτι στούς ‟τρελούς” τῆς Ἐκκλησίας, σάν τόν Αὐγουστῖνο Καντιώτη, χρωστᾶμε τήν Ἐθνική καί πνευματική μας ὑπόσταση; ‟Τρελοί” ἦσαν οἱ προφῆτες, πού ἤλεγξαν τήν ἀνομία τῆς ἐποχῆς τους, ‟τρελός” ἦταν ὁ Ἰωάννης πού ἤλεγξε τόν Ἡρώδη, ‟τρελός” ἦταν ὁ Χρυσόστομος, πού ἤλεγξε τήν ‟ἡρωδιάδα” Αὐτοκράτειρα, ‟τρελός” ἦταν ὁ Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, πού ἐμπόδισε τόν ἐξισλαμισμό τῆς Βαλκανικῆς καί πού ἄν ἔλειπε, θά φοράγαμε ὅλοι κόκκινο φέσι, ‟τρελός” εἶναι ὁ Αὐγουστῖνος σήμερα πού στέκει ἀκοίμητος φρουρός στά Ἑλληνικά σύν­ορα, γιά νά ὑπάρχομε καί αὔριο καί μετά».

Ἡ ὑπογραφή τῆς Συμφωνίας ἀπέδειξεν ὅτι δέν ὑπάρχουν σήμερον φρουροί

Καί ἐμεῖς σήμερα πορευόμεθα μόνον μέ γνωστικούς Ἐπισκόπους, χωρίς κανένα ‟τρελό”, χωρίς Χρυσόστομο, χωρίς Προφήτη, χωρίς Πρόδρομο, χωρίς Κοσμᾶ Αἰτωλό, χωρίς Καντιώτη καί ἔχει θριαμβεύσει ἡ ἀθεΐα, ἔχουμε χάσει τήν Ἐθνική καί πνευματική μας ὑπόσταση, ἔχουμε σχεδόν ἐξισλαμισθῆ, μόνον φέσια δέν φορᾶμε, τά σύνορα δέν τά φυλάει κανείς, ἡ ἡρωδιάδα καί ἡ ἀνομία δέν ἐλέγχεται ἀπό κανένα, καί δέν ξέρουμε ἄν θά ὑπάρχουμε αὔριο ὡς Ἕλληνες, διότι δέν ὑπάρχει ἕνας ‟τρελός”, «ἕνας ἀληθινός Ἐπίσκοπος πού νά στέκει ἀκλόνητος στήν ἔπαλξη τῆς Ἐκκλησίας καί νά μή ἐννοεῖ, γιά κανένα λόγο, ν’ ἀφήσει τό ποίμνιό του στήν διάθεση τῶν λύκων». Ὅμως οἱ γνωστικοί δέν θά μείνουν στήν ἱστορία, ἐνῶ ὁ Αὐγουστῖνος Καντιώτης καί κάθε ‟τρελός” θὰ μένη εἰς τόν αἰῶνα.

Γιά τήν ἱστορία νά ἀναφέρουμε ὅτι:

Ὁ μακαριστός Ἱεράρχης γιά πρώτη φορά καί μοναδική κατά τήν ἐπισκοπική του σταδιοδρομία ἀφόρισε καί μάλιστα εἶχε δώσει προθεσμία στόν σκηνοθέτη καί στούς συνεργάτες του, τούς ὁποίους καί αὐτούς εἶχε ἀφορίσει, δύο χρόνια, γιά νά μετανοήσουν. Ὁ Θεόδωρος Ἀγγελόπουλος πέθανε χωρίς νά ἀρθῆ ὁ ἀφορισμός του καί μάλιστα πέθανε στίς 24 Ἰανουαρίου τοῦ 2012, δηλαδή ἑπτά χρόνια πρίν την ψήφιση τῆς συμφωνίας τῶν Πρεσπῶν, ἡ ὁποία ὑπερψηφίσθηκε ἀπό τό Ἑλληνικό κοινοβούλιο στίς 25 Ἰανουαρίου τοῦ 2019. Τέλος, νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ταινία «Τό μετέωρο βῆμα τοῦ πελαργοῦ» εἶχε χρηματοδοτηθῆ ἀπό εὐρωπαϊκά κονδύλια.

Γεώργιος Τραμπούλης, θεολόγος


ΠΗΓΗ

Εκκλησία Ρουμανίας: Το πρόβλημα της ουκρανικής εκκλησιαστικής ενότητας δεν λύθηκε.

Μετά την Εκκλησία της Κύπρου ούτε και η Εκκλησία της Ρουμανίας δέχεται τις μεθοδεύσεις του Φαναρίου. Αναφέρει ρητά στην απόφαση της ότι το πρόβλημα της ουκρανικής εκκλησιαστικής ενότητας δεν επιλύεται επί του παρόντος.

Την Πέμπτη 21 Φεβρουαρίου 2019, η Ιερά Σύνοδος της Ρουμανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας διεξήγαγε τη δική της συνάντηση στην Συνοδική Αίθουσα της Πατριαρχικής Κατοικίας υπό την προεδρία του Μακαριότατου Πατριάρχη κ.κ. Δανιήλ, κατά τη διάρκεια της οποίας λήφθηκαν οι ακόλουθες αποφάσεις:

1.Η Ιερά Σύνοδος εκτίμησε τις πολλαπλές και πλούσιες δραστηριότητες που διεξήχθησαν στο Ρουμανικό Πατριαρχείο για τη μεγάλη εκατονταετηρίδα της Ένωσης του 1918, με αποκορύφωμα την εκδήλωση του Αγίου Βωμού της Εθνικής Μητρόπολης στις 25 Νοεμβρίου 2018.

2. Ταυτόχρονα, κοινωνικές-φιλανθρωπικές δραστηριότητες, που ανέρχονται σε πάνω από 114 εκατομμύρια RON (περίπου 24 εκατομμύρια ευρώ).

3. Ιδιαίτερα, η Ιερά Σύνοδος εξέτασε τις δραστηριότητες των ρουμάνων ιεραρχών και κληρικών της διασποράς και των επισκοπών κοντά στα σύνορα της χώρας για τη διατήρηση της ρουμανικής ταυτότητας, πνευματικότητας και πολιτισμού.

Όσον αφορά την εκκλησιαστική κατάσταση στην Ουκρανία, η Ιερά Σύνοδος τόνισε τις ακόλουθες πτυχές:

1. Για σχεδόν τριάντα χρόνια, το ζήτημα του ουκρανικού σχίσματος δεν λύθηκε, ούτε έγινε καμιά έκκληση για Πανορθόδοξη διαμεσολάβηση, όπως συνέβαινε στο παρελθόν με το σχίσμα στη Βουλγαρία. Παρατηρώντας αυτό το αδιέξοδο στην επίλυση της κατάστασης, το Οικουμενικό Πατριαρχείο χορήγησε τον Tόμο αυτοκεφαλίας στους ιεράρχες, τους κληρικούς και τους πιστούς που ήταν σε σχίσμα με τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία και ολόκληρη την Ορθοδοξία, αλλά ο Τόμος έγινε δεκτός μόνο από τους Ορθόδοξους Ουκρανούς που δεν ήταν σε επικοινωνία με το Πατριαρχείο Μόσχας. Επομένως, το πρόβλημα της ουκρανικής εκκλησιαστικής ενότητας δεν επιλύεται επί του παρόντος, καθώς επίσης και επειδή στην Ουκρανία υπάρχει ένας μεγάλος ρωσικός πληθυσμός που έχει άμεση σχέση με το Πατριαρχείο της Μόσχας.

2. Η Ιερά Σύνοδος της ρουμανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, σε σχέση με αυτή την τεταμένη εκκλησιαστική κατάσταση στην Ουκρανία, επαναλαμβάνει τη στάση που εξέφρασε κατά τις προηγούμενες εργασίες της στις 24 Μαΐου και 25 Οκτωβρίου 2018. Στη συνέχεια συνιστά μέσω του διαλόγου του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της αυτού της Μόσχας Το Πατριαρχείο αναγνωρίζει μια λύση σε αυτή την εκκλησιαστική διαμάχη, διατηρώντας την ενότητα της πίστης, σεβόμενοι την διοικητική και ποιμαντική ελευθερία των κληρικών και των πιστών στη χώρα αυτή (συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στην αυτοκέφαλη) και αποκαθιστώντας την Ευχαριστιακή κοινωνία. Σε περίπτωση ανεπιτυχούς διμερούς διαλόγου, είναι απαραίτητο να συγκαλέσει Σύναξη όλων των Αρχηγών Ορθοδόξων Εκκλησιών για την επίλυση του υπάρχοντος προβλήματος.

3. Για μια συγκεκριμένη και σωστή απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Ρουμανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, σε προσεχή σύνοδο εργασίας, η Ιερά Σύνοδος θα εξετάσει κατά προτεραιότητα ότι υπάρχουν 127 Ορθόδοξες Ρουμανικές ενορίες στην Ουκρανία, ιδιαίτερα στη Βόρεια Μπουκοβίνα, οι οποίες βρίσκονται κάτω από δικαιοδοσία της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας – Πατριαρχείο Μόσχας. Απαιτείται πραγματική διαβούλευση με αυτούς τους Ρουμάνους Ορθόδοξους λαούς, οι οποίοι ενδιαφέρονται για τη διατήρηση της εθνικής και γλωσσικής τους ταυτότητας. Με αυτή την έννοια, είναι απαραίτητο να ληφθούν γραπτές διαβεβαιώσεις από τις ουκρανικές εκκλησιαστικές και κρατικές αρχές ότι η εθνοτική και γλωσσική ταυτότητα αυτών των Ρουμάνων θα γίνει σεβαστή, και ότι αυτοί οι Ρουμάνοι Ορθόδοξοι θα έχουν τη δυνατότητα να οργανωθούν μέσα σε ένα ρουμανικό Ορθόδοξο Αποστόλο και να μπορέσουν να καλλιεργήσουν πνευματικές σχέσεις με το Ρουμάνικο Πατριαρχείο προκειμένου να υποστηριχθούν με την αποστολή λειτουργικών και θεολογικών βιβλίων στη μητρική τους γλώσσα, τη ρουμανική γλώσσα. Διαπιστώθηκε ότι από το 1990 λειτουργεί στην Ρουμανία Ουκρανός Ορθόδοξος Αποστόλης.

4. Επιπλέον, το Πατριαρχείο της Ρουμανίας θα ζητήσει από το Οικουμενικό Πατριαρχείο να διευκρινίσει το πρόβλημα των μη κανονικών ιεραρχών και ιερέων στη Δύση, που ανήκαν στο πρώην «Πατριαρχείο Κιέβου».

Μετά την ολοκλήρωση των προαναφερθεισών διαβουλεύσεων, η Ιερά Σύνοδος θα εκφράσει την επίσημη θέση της για την κατάσταση της Ορθοδοξίας στην Ουκρανία.

orthodoxianewsagency-orthodoxostypos

ΠΗΓΗ

Του (Γερ.Αλυπίου-Καψάλα.Άγ.Όρος ):Απ'το βιβλίο πρακτικά της Συνόδου του έτους 536 εις Κων/λη γενομένης επί Πατριάρχου Μηνά και βασιλέως Ιουστινιανού.

Απ'το βιβλίο πρακτικά της Συνόδου του έτους 536 εις Κων/λη γενομένης επί Πατριάρχου Μηνά και βασιλέως Ιουστινιανού.

Του (Γερ.Αλυπίου-Καψάλα.Άγ.Όρος ):

ΣΥΝΑΞΗ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΚΡΗΤΩΝ

Κυριακή του Ασώτου -Ὁ Ἄσωτος υἱός καί ὁ εὐσπλαχνικός Πατέρας.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ: Λουκ. ιε΄ 11-32
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ: (Τοῦ Προδρόμου: Β΄ Κορ. δ΄ 6-15)

Ὁ Ἄσωτος υἱός καί ὁ εὐσπλαχνικός Πατέρας

1. Στὴ χώρα τῆς στέρησης

Δεύτερη Κυριακὴ τοῦ Τριωδίου, Κυριακὴ τοῦ Ἀσώτου· ἡ Ἐκκλησία μᾶς παραθέτει πλούσια πνευματικὴ τράπεζα: τὴν περίφημη Παραβολὴ τοῦ Ἀσώτου, ἀπὸ τὸ 15ο κεφάλαιο τοῦ κατὰ Λουκᾶν Εὐαγγελίου, τὸ κεφάλαιο τῆς Χάριτος καὶ τοῦ θείου ἐλέους.

Ἕνας ἄνθρωπος, λέει ὁ Κύριος στὴν Παραβολή, εἶχε δύο γιούς. Κάποτε ὁ νεότερος εἶπε στὸν Πατέρα: «Πατέρα, δῶσ᾿ μου τὸ μέρος τῆς περιουσίας ποὺ μοῦ ἀνήκει». Πράγματι, ὁ πατέρας διένειμε τὴν περιουσία στοὺς γιούς του. Κι ἔπειτα ἀπὸ λίγες ἡμέρες ὁ νεότερος τὰ μάζεψε ὅλα καὶ ἔφυγε σὲ μακρινὴ χώρα.

Ἐκεῖ ἐπιδόθηκε σὲ ἄσωτη ζωὴ καὶ ξόδεψε τὰ πάντα. Ἐπιπλέον «ἐγένετο λιμὸς ἰσχυρός», ἔπεσε μεγάλη πείνα σ᾿ ἐκείνη τὴ χώρα, «καὶ αὐτὸς ἤρξατο ὑστερεῖσθαι»· ἄρχισε νὰ στερεῖται. Ζήτησε δουλειὰ τὸ πρώην ἀρχοντόπουλο, καὶ βρῆκε τὴ χειρότερη καὶ πιὸ περιφρονημένη: τὸν ἔστειλαν νὰ βόσκει χοίρους. Ἀλλὰ κι ἐκεῖ δὲν χόρταινε· ἐπιθυμοῦσε νὰ χορτάσει ἀπὸ τὰ ξυλοκέρατα ποὺ ἔριχναν στοὺς χοίρους, ἀλλὰ κανεὶς δὲν τοῦ ἔδινε.

Ἴσως σκεφθεῖ κανεὶς ὅτι ὁ νέος αὐτὸς ὑπῆρξε ἄτυχος. Θὰ ἦταν δυνατὸν νὰ μὴν πέσει πείνα σ᾿ αὐτὴ τὴ χώρα καὶ τέλος πάντων νὰ ἔβρισκε τὰ μέσα πρὸς τὸ ζῆν. Σὲ ὁποιαδήποτε χώρα τῆς γῆς θὰ μποροῦσε νὰ γίνει αὐτό, στὴ χώρα τῆς ἁμαρτίας ὅμως ὄχι. Στὴ χώρα τῆς ἁμαρτίας μετὰ ἀπὸ σύντομη ἀπόλαυση ἔρχεται πάντοτε, μὰ πάντοτε, μεγάλη πείνα, στέρηση, ἐξαθλίωση. Καὶ τὸ κατάντημα τοῦ ἄσωτου υἱοῦ εἶναι τὸ κατάν­τημα ὄχι μόνο ἐκείνου ποὺ κάνει ἀσωτίες ἀλλὰ τοῦ κάθε βαριὰ ἁμαρτωλοῦ ποὺ μένει ἀμετανόητος – τὸ ὁποῖο βέβαια σὲ κάποιο βάθμο ὅλοι γευόμαστε κατὰ τὸ μέτρο τῆς ἁμαρτωλότητός μας.

Αὐτὴ εἶναι ἡ ἁμαρτία ποὺ ἐξυμνεῖ καὶ τραγουδάει ὁ κόσμος: λίγη ἡδονὴ στὴν ἀρχή, καὶ κατόπιν ἀπέραντη στέρηση. Αὐτὴ εἶναι ἡ φύση τῆς ἁμαρτίας: ἡ στέρηση κάθε ἀγαθοῦ, τῆς χαρᾶς, τῆς εἰρήνης, τῆς ζωῆς. Γιατὶ ὁ Θεὸς εἶναι ἡ πηγὴ κάθε ἀγαθοῦ· καὶ ἡ ἁμαρτία εἶναι ἄρνηση τῆς κοινωνίας μὲ τὸν Θεό.

2. Ἡ σωτήρια μετάνοια

Ἀλλὰ ὁ ἄσωτος υἱὸς ἦλθε κάποτε «εἰς ἑαυτόν»· ἦλθε στὰ σύγκαλά του, ἦλθε σὲ ἐπίγνωση τῆς καταστάσεώς του, καὶ εἶπε: «Πόσοι μισθωτοὶ τοῦ πατέρα μου ἔχουν ἄφθονη τροφή, ἐνῶ ἐγὼ πεθαίνω τῆς πείνας!». Ἀναγνώρισε δηλαδὴ ὅτι ἡ ἐπιλογή του ἦταν λανθασμένη, καὶ θέλησε νὰ ἐπανορθώσει. Ἀποφάσισε νὰ ἐπιστρέψει στὸ πατρικὸ σπίτι, νὰ ὁμολογήσει τὸ λάθος του μπροστὰ στὸν Πατέρα ποὺ τόσο εἶχε πικράνει, καὶ νὰ ἐκφράσει τὴ σταθερὴ πλέον ἐπιθυμία του νὰ εἶναι μαζί Του ὡς ὁ τελευταῖος, νὰ γίνει μισθωτός – μόνο νὰ εἶναι μαζὶ μὲ τὸν Πατέρα. Τὸ ἀποφάσισε καὶ τὸ ἔπραξε, τὸ τόλμησε. Πῆρε τὸν δρόμο τῆς ἐπιστροφῆς.

Ἡ μετάνοια λοιπὸν δὲν εἶναι τὸ συν­αίσθημα τῶν ἀποτυχημένων, δὲν εἶναι ἀπόγνωση, οὔτε κατάθλιψη ἢ ἄρνηση τῆς χαρᾶς τῆς ζωῆς, ἀλλὰ τὸ ἀκριβῶς ἀν­τίθετο: νηφάλια ἀξιολόγηση τῆς ἁμαρ­­τίας, ταπεινὴ παραδοχὴ τῆς ἐνοχῆς μας, ἐπιμονὴ στὴν ἐλπίδα, ἐπιστροφὴ στὴν ἀγκαλιὰ τοῦ Θεοῦ· εἶναι τὸ μεγάλο «ναὶ» στὴ θεία ἀγάπη.

3. Ὁ πιὸ στοργικὸς Πατέρας τοῦ κόσμου

Ἐνῶ ἦταν ἀκόμη μακριὰ ἀπὸ τὸ σπίτι ὁ Ἄσωτος, ὁ Πατέρας τὸν εἶδε, τὸν ἀ­ναγνώρισε καὶ τὸν σπλαχνίσθηκε. Πῶς τὸν εἶδε; Ἀπὸ τότε ποὺ εἶχε φύγει ὁ γιός του, κάθε μέρα παρατηροῦσε μὲ πόνο τὸν δρόμο μήπως ἐπιστρέψει. Τὸν εἶδε καὶ δὲν ἀγανάκτησε, ἀλλὰ σκίρ­τησε ἀπὸ ἀγάπη γιὰ τὸ παιδί του· «καὶ δραμὼν ἐπέπεσεν ἐπὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ καὶ κατεφίλησεν αὐτόν». Ἔτρεξε, ἔπεσε πάνω στὸ ἄθλιο, κουρελιασμένο, βρώμικο παιδί Του ποὺ Τοῦ εἶχε δείξει τέτοια συμπεριφορά, καὶ τὸν φίλησε μὲ πολλὴ στοργή.

Ὁ γιὸς ὁμολόγησε τὴν ἐνοχή του, ἀλλὰ ὁ Πατέρας τὸν διέκοψε: «Φέρτε τὴν πρώτη στολή…». Ὄχι μισθωτός, ἀλλὰ ξανὰ γιός μου μὲ ὅλα τὰ δικαιώματα. Πλήρης ἀποκατάσταση! «Καὶ στρῶστε τραπέζι γιὰ νὰ γιορτάσουμε, διότι ὁ γιός μου αὐτὸς ἦταν νεκρὸς καὶ ἐπανῆλθε στὴ ζωή, ἦταν χαμένος καὶ βρέθηκε».

Ὁ ἀπειροτέλειος Θεὸς φέρεται μὲ ἀκατανόητη στοργὴ στὸν ἁμαρτωλὸ ἄνθρωπο ποὺ τώρα ἐπιστρέφει σ᾿ Αὐ­τὸν μετανοημένος!… Ποιὸς μπορεῖ νὰ μετρήσει τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ; Ποιὸς μπορεῖ νὰ χωρέσει στὴ διάνοιά του μιὰ τόσο μεγάλη ἀγάπη;

Κυριακὴ τοῦ Ἀσώτου. Ἡ ἔσχατη κατά­πτωση τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἡ ἄπειρη ἀ­γάπη τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἡ μετάνοια: ἡ ἀνεκ­τίμητη δυνατότητα ποὺ ὁ οἰκτίρμων Θεὸς ἔχει δώσει στὸν ἁμαρτωλό, νὰ ἐπιστρέψει στὸ πατρικὸ σπίτι, νὰ ἐγερθεῖ ἀπὸ τὴν πτώση του, νὰ ξαναζήσει, νὰ βρεῖ τὸν ἑαυτό του. Ὁ πανάγαθος Πατέρας ὄρθιος στὸ κατώφλι τῆς πατρικῆς οἰκίας περιμένει τὸν καθένα μας νὰ ἐνεργοποιήσει αὐτὴ τὴ δυνατότητα, νὰ ἐπιστρέψει στὴν πιὸ στοργικὴ ἀγκαλιὰ τοῦ κόσμου.

Ορθόδοξο Περιοδικό “Ο ΣΩΤΗΡ”


ΠΗΓΗ

Η ΝΗΣΤΕΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΤΡΟΦΕΣ ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗ (τί πρέπει να γνωρίζουμε)

῾Η νηστεία τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, μαζί μέ τή νηστεία τῆς Τετάρτης καί τῆς Παρασκευῆς, εἶναι οἱ ἀρχαιότερες καί μόνες νηστεῖες, πού ἔχουν Οἰκουμενική κάλυψη, δηλαδή ἐπικυρώθηκαν μέ Κανόνες Οἰκουμενικῆς Συνόδου (ξθ΄ ῾Αγ. ᾿Αποστ., ε΄ τῆς Α΄, β΄, κθ΄ καί πθ΄ τῆς ΣΤ΄). Οἱ λοιπές καθιερωμένες νηστεῖες τοῦ ἔτους, βασίζονται στήν ῾Ιερή Παράδοση τῆς ᾿Εκκλησίας μας, πού κι αὐτή εἶναι ἰσχυρή καί ἔγκυρη.

῾Η νηστεία τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς ἀνάγεται ἤδη στούς ἀποστολικούς χρόνους καί θεσμοθετήθηκε κατά μίμηση τῆς σαραντάμερης νηστείας τοῦ Κυρίου μας (Ματθ. δ΄, 2), ὡς καί τῶν σαραντάμερων νηστειῶν τῶν Προφητῶν Μωυσέως (᾿Εξοδ. λδ΄, 28) καί ᾿Ηλιοῦ (Γ΄ Βασ. ιθ΄ 8).

῾Η ἀρχαιότητά της, ἔγκειται καί στό γεγονός, ὅτι μόνον κατ᾿ αὐτή, σέ ἀντίθεση μέ τίς ἄλλες μεταγενέστερες μακρές νηστεῖες, δέν ἐπιτρέπεται ἡ τέλεση τῆς ἀναιμάκτου θυσίας (τελείας Θείας Λειτουργίας), παρά μόνο τά Σάββατα καί τίς Κυριακές.

᾿Από νωρίς συνδέθηκε μέ τήν ἀρχαία νηστεία τοῦ Πάσχα, τῆς μιᾶς, δύο καί μετά ἕξι ἡμερῶν πρό τῆς Κυριακῆς τοῦ Πάσχα (Μεγάλη ῾Εβδομάδα). Μιά ἐκδοχή, ὅτι ἀρχικά ἡ Τεσσαρακοστή συνδέθηκε μέ τά Θεοφάνεια, κατά ἀκριβῆ μίμηση τῆς σαραντάμερης νηστείας τοῦ Κυρίου στήν ἔρημο μετά τό Βάπτισμα Του, ἀρχόμενη ἀπό τίς 7 ᾿Ιανουαρίου, δέν ἔχει ἀποκτήσει σταθερά ἐρείσματα καί θεμελιωμένες ἀποδείξεις.

᾿Αρχικό νόημα

Τό νόημα τῆς νηστείας τῶν σαράντα ἡμερῶν, ἀρχικά ἦταν ταυτισμένο μέ τήν προετοιμασία τῶν Κατηχουμένων καί “τῶν πρός τό ἅγιον φώτισμα εὐτρεπιζομένων”, γιά τό βάπτισμά τους, κατά τή νύκτα τοῦ Μ. Σαββάτου, στήν παννυχίδα – ἀγρυπνία τοῦ Πάσχα. Στή “Λειτουργία τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς”, τῶν Προηγιασμένων Δώρων ἤ Προηγιασμένη, οἱ σχετικές “δεήσεις”, πού μέχρι σήμερα ἔχουν διατηρηθεῖ ἀνέπαφες, μαρτυροῦν αὐτό τό ἀρχικό νόημα. Τό αὐτό μαρτυρεῖ καί ἡ καθημερινή ᾿Ανάγνωση, στίς ᾿Ακολουθίες αὐτῆς τῆς περιόδου, τῶν Βιβλίων, πού χρησιμοποιοῦσε ἡ ᾿Αρχαία ᾿Εκκλησία γιά Κατήχηση, ἤτοι τῆς Γενέσεως, τοῦ ᾿Ησαΐα καί τῶν Παροιμιῶν.

Τό Πάσχα παρέχει τή μεγάλη ἱερότητα πού ἔχει τό Μυστήριο τοῦ ῾Αγίου Βαπτίσματος, ὡς συμμετοχή (συνταφή καί συνανάσταση) στόν ἐκούσιο Θάνατο καί τήν ᾿Ανάσταση τοῦ Κυρίου, κατά τήν θεμελιώδη ἑρμηνεία τοῦ θείου Παύλου: “συνετάφημεν αὐτῷ διά τοῦ βαπτίσματος εἰς τόν θάνατον, ἵνα ὥσπερ ἠγέρθη Χριστός ἐκ νεκρῶν, οὕτω καί ἡμεῖς ἐν καινότητι ζωῆς περιπατήσωμεν” (Ρωμ. ς΄ 4). ῾Η Λειτουργία τῆς Παννυχίδας τοῦ Πάσχα ἦταν μιά καθαρά “βαπτισματική” Λειτουργία, στοιχεῖα τῆς ὁποίας, ἔχουν μέχρι σήμερα διατηρηθεῖ στήν ἀντίστοιχή της ἑσπερινή Λειτουργία τοῦ Μ. Σαββάτου (῾Εσπερινός ᾿Αναστάσεως μέ τή Λειτουργία τοῦ Μ. Βασιλείου). Αὐτά εἶναι:

α) τά 15 Παλαιοδιαθηκικά ᾿Αναγνώσματα τοῦ ῾Εσπερινοῦ (σήμερα ἀναγινώσκονται τρία) γιά τήν κάλυψη τοῦ χρόνου Βαπτίσεως τῶν Κατηχουμένων στό Βαπτιστήριο καί σέ ἀναμονή τῶν πιστῶν γιά τήν ὑποδοχή τους στό Ναό, πού γινόταν μέ τήν ψαλμωδία τοῦ εἰσοδικοῦ ὕμνου “῞Οσοι εἰς Χριστόν ἐβαπτίσθητε…”, γιά τήν τέλεση τῆς Λειτουργίας,
β) τά Καινοδιαθηκικά ᾿Αναγνώσματα (᾿Απόστολος καί Εὐαγγέλιο), πού εἶναι τοῦ ῾Αγίου Βαπτίσματος καί
γ) ἡ ψαλμωδία τοῦ βαπτισματικοῦ ὕμνου “῞Οσοι εἰς Χριστόν ἐβαπτίσθητε…”, σέ ἀντικατάσταση τοῦ Τρισαγίου ὕμνου.

Περίοδος μετανοίας

῾Η σταδιακή ἀτονία τοῦ θεσμοῦ τῶν Κατηχουμένων μέ τήν ἐπικράτηση τοῦ νηπιοβαπτισμοῦ κατά τόν 6ο αἰῶνα, εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα α) τήν κατάργηση τῆς ὁμαδικοῦ βαπτίσματος, ὡς μεγάλου ἐκκλησιαστικοῦ γεγονότος, συνδεδεμένου μέ τή Λειτουργία τοῦ Πάσχα, β) τήν τέλεση μεμονομένων πλέον (ἰδιωτικῶν!) βαπτίσεων, ἀποσυνδεμένων ἀπό τό Πάσχα ἤ ἀπό ἄλλες μεγάλες Δεσποτικές ἑορτές (Χριστούγεννα, Θεοφάνεια, Πεντηκοστή, πού ὅμως μέχρι σήμερα διατηροῦν τόν βαπτισματικό τους χαρακτῆρα στή Λειτουργία), ἀλλά κυρίως γ) τήν ἀλλαγή τοῦ νοήματος καί τοῦ χαρακτῆρα τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς, ἀπό “κατηχητικῆς” περιόδου προετοιμασίας τῶν Κατηχουμένων (καί ὅλης τῆς ἐκκλησιαστικῆς κοινότητος, γιά τό γεγονός τῆς εἰσόδου “διά τοῦ βαπτίσματος” νέων μελῶν σ᾿ αὐτήν), σέ περίοδο “μετανοίας”, προετοιμασίας τῶν πιστῶν γιά τόν ἑορτασμό τοῦ Πάσχα.

Τό νόημα τοῦ Χριστιανικοῦ Πάσχα, ὡς προσωπικῆς διαβάσεως τοῦ καθενός μας “διά τῆς ᾿Εκκλησίας” καί μέσα στήν ᾿Εκκλησία, ἀπό τό ζοφερό χῶρο τῆς δουλείας τῶν παθῶν καί τῆς αἰχμαλωσίας τοῦ Σατανᾶ, στό χῶρο τῆς ἐλευθερίας τῶν “υἱῶν τοῦ Θεοῦ”, τῆς Νέας ᾿Επαγγελίας, προσφέρει ἀκριβῶς τήν “ἀνάληψη” τοῦ ἀγῶνα, γι᾿ αὐτήν τήν ὑπέρβαση, στό “στάδιο τῶν ἀρετῶν”, τήν Μ. Τεσσαρακοστή. Αὐτή ἡ ὑπέρβαση θά ἐπιτευχθεῖ μέ τή μετάνοια, ὅπως ἀκριβῶς τήν ἐξήγγειλε ἡ ἐκπλήρωση καί φανέρωση τῆς πρώτης “ἐπαγγελίας τοῦ Πατρός”, ὁ Μεσσίας, στήν πρώτη Του διδασκαλία: “Μετανοεῖτε, ἤγγικεν γάρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν”. ῾Η μετάνοια εἶναι ἄλλωστε τό “δεύτερο βάπτισμα” καί ταυτίζεται μέ τόν “ἀγῶνα τῆς νηστείας”, πού εἶναι ἡ Μ. Τεσσαρακοστή.

῾Ο νέος αὐτός προσανατολισμός τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς, συνέβαλε, ὥστε ἀπό τόν 9ο κυρίως αἰῶνα νά δημιουργηθεῖ, μέ κέντρο τή Μονή τοῦ Στουδίου στήν Κωνσταντινούπολη καί εἰδικότερα ἀπό τόν ἅγιο Θεόδωρο τό Στουδίτη ἀρχικά, τό λειτουργικό βιβλίο τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς “Τριώδιο”, στό ὁποῖο καταχωρήθηκε καί διασώθηκε ὁ τεράστιος καί ἀξεπέραστος ὑμνολογικός πλοῦτος, ἐπικεντρωμένος ἀκριβῶς στό νέο νόημα, τή μετάνοια. Τό βιβλίο αὐτό φανερώνει καί τόν τελικό σύνδεσμο τῆς Τεσσαρακοστῆς μέ τή Μεγάλη῾Εβδομάδα, τήν προέκταση τῆς ἀρχαίας νηστείας τοῦ Πάσχα.

Διάρκεια τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς

῾Η περίοδος διάρκειας καί ὁ τρόπος μετρήσεως τῆς Τεσσαρακοστῆς, μέχρι τήν τελική διαμόρφωσή της, πού ἰσχύει γιά μᾶς σήμερα, παρουσίασε μεγάλη ποικιλία κατά τούς πρώτους χριστιανικούς αἰῶνες.

Πρόκειται περί τοῦ διαφορετικοῦ ὑπολογισμοῦ τῶν ἡμερῶν τῆς μεγάλης αὐτῆς καί μακρᾶς Νηστείας, πού τήν διαφοροποιεῖ κατά τή χρονική διάρκεια καί ἔκτασή της.

Συγκεκριμένα, ὑπῆρξε ἐξ ἀρχῆς προβληματισμός στίς κατά τόπους ᾿Εκκλησίες, ὡς πρός τό:
· Ποιές θά εἶναι αὐτές οἱ σαράντα μέρες νηστείας;
· Τό Σάββατο καί ἡ Κυριακή, πού εἶναι εὐχαριστιακές καί καταλύσιμες ἡμέρες, θά συμπεριλαμβάνονται στή χρονική διάρκεια;
· ῾Η Μεγάλη ῾Εβδομάδα θά συμπεριλαμβάνεται στή μέτρηση τῶν 40 ἡμερῶν;

᾿Ανατολική ᾿Ορθόδοξη ᾿Εκκλησία.
Γιά μᾶς ἐπικράτησε “ἡ μορφή τῆς Κωνσταντινουπόλεως”, δηλαδή ὁ τρόπος μέτρησης πού ἐφαρμόστηκε τελικά στή Βασιλεύουσα μετά τόν 8ο αἰῶνα, ὅταν ὁριστικοποιήθηκε τό νέο νόημα τῆς Τεσσαρακοστῆς, μέ τή διαμόρφωση καί τοῦ λειτουργικοῦ της βιβλίου τοῦ “Τριωδίου”.

Κατά τήν ἰσχύσασα αὐτή “μορφή” στήν Μεγ. Τεσσαρακοστή:
· δέν συμπεριλαμβάνεται ἡ Μεγάλη ῾Εβδομάδα,
· προσμετροῦνται ὅμως τά Σάββατα καί οἱ Κυριακές, πού, ἄν καί δέν εἶναι ἡμέρες νηστείας, ἐντάσσονται στή λειτουργική περίοδο τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς καί
· χρειάζονται 6 ἑβδομάδες γιά τή συμπλήρωσή της.
῞Εξι ἑβδομάδες ἐπί ἑπτά ἡμέρες κάνουν σαράντα δύο μέρες (657=42). ᾿Αφαιροῦνται οἱ δύο τελευταῖες μέρες, τό Σάββατο τοῦ Λαζάρου καί ἡ Κυριακή τῶν Βαΐων καί ἔτσι ἔχουμε 40 ἡμέρες.

῾Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή, ἀρχίζει ἀπό τή Δευτέρα τῆς Α΄ ῾Εβδομάδος τῶν Νηστειῶν (Καθαρά Δευτέρα – Καθαρά ῾Εβδομάς) καί λήγει τήν Παρασκευή τῆς ΣΤ΄ ῾Εβδομάδος (πρό τῶν Βαΐων). Τά τροπάρια αὐτῆς τῆς τελευταίας μέρας στό “Τριώδιο”, φανερώνουν “τήν πλήρωσιν τῆς ψυχοφελοῦς Τεσσαρακοστῆς” καί τήν ἀναμονή τῆς “ἁγίας ἑβδομάδας τοῦ Πάθους”.

Αὐτός ὁ ὑπολογισμός ὑπονοεῖται, κατά τήν ἐρμηνεία πολλῶν, καί ἀπό τίς ᾿Αποστολικές Διαταγές (κείμενο τοῦ τέλους τοῦ δ΄ αἰῶνος), πού λέγουν: “᾿Επιτελείσθω δέ ἡ νηστεία αὕτη πρό τῆς νηστείας τοῦ Πάσχα, ἀρχομένη μέν Δευτέραν, πληρουμένη δέ εἰς Παρασκευήν. Μεθ᾿ ἅς ἀπονηστεύσαντες ἄρξασθε τῆς ἁγίας τοῦ Πάσχα ἑβδομάδος, νηστεύοντες αὐτήν πάντες μετά φόβου καί τρόμου” (Ε΄ 18,19).

Τό Σάββατο τοῦ Λαζάρου καί ἡ Κυριακή τῶν Βαΐων, εἶναι Δεσποτικές ἑορτές. ᾿Εξ αἰτίας τοῦ νέου ὑπολογισμοῦ τῆς Τεσσαρακοστῆς, πού λήγει πρίν τή Μ. ῾Εβδομάδα, ἡ Λειτουργία τοῦ Σαββάτου τοῦ Λαζάρου, διασώζει στοιχεῖα βαπτισματικῆς Λειτουργίας, γιά τήν ὁλοκλήρωση τῆς σαραντάμερης προετοιμασίας τῶν Κατηχουμένων. Αὐτό φαίνεται ἀπό τήν ψαλμωδία τοῦ βαπτισματικοῦ ὕμνου “῞Οσοι εἰς Χριστόν ἐβαπτίσθητε…”, σέ ἀντικατάσταση τοῦ Τρισαγίου ὕμνου, κατά τό Σάββατο τοῦ Λαζάρου καί ἀπό τό β΄ ἀπολυτίκιο τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων “Συνταφέντες σοι διά τοῦ Βαπτίσματος, Χριστέ ὁ Θεός, τῆς ἀθανάτου ζωῆς ἠξιώθημεν τῇ ᾿Αναστάσει σου…”, πού φανερώνει τήν ἤδη τελεσθεῖσα Βάπτιση τῶν Κατηχουμένων στή λήξη τῆς Τεσσαρακοστῆς.

᾿Αρχαῖες “Προχαλκηδόνιες” ἐκκλησίες

Τό ὅτι ἀρχικά συμπεριλαμβανόταν ἡ Μεγάλη ῾Εβδομάδα στήν Τεσσαρακοστή, φαίνεται καθαρά στόν κθ΄ κανόνα τῆς ΣΤ΄ Οἰκ. Συνόδου (691), κατά τόν ὁποῖο ἡ Μ. Ἑβδομάδα ἀναφέρεται, ὡς “ὑστέρα (ἐσχάτη) ἑβδομάς” τῆς Τεσσαρακοστῆς, στόν ν΄ τῆς ἐν Λαοδικείᾳ (343 μέ 381, ἴσως 360), καθώς καί στό ῾Οδοιπορικό τῆς Αἰθερίας (381 μέ 384).

Τήν συμπερίληψη τῆς Μ. ῾Εβδομάδος στήν Τεσσαρακοστή, διετήρησαν οἱ ἀρχαῖες “ἐλάσσονες” ἐκκλησίες, πού ἀπεσχίσθησαν ἀπό τήν ᾿Ορθόδοξη ᾿Εκκλησία μετά τήν “ἐν Χαλκηδόνι” (481), συνελθοῦσα Δ΄ Οἰκ. Σύνοδο (Προχαλκηδόνιες), ὅπως ἡ ᾿Αρμενική, Κοπτική, Αἰθιοπική κ.ἄ.

Κατά τήν παλαιά μέτρηση δέν συμπεριλαμβάνονται τά Σάββατα καί οἱ Κυριακές, ὡς καταλύσιμες μέρες. ῾Υπολογίζουν μόνο πέντε (5) μέρες νηστείας τήν ἑβδομάδα, γι᾿ αὐτό χρειάζονται ὀκτώ (8) ἑβδομάδες γιά τήν ὁλοκλήρωση τῶν 40 ἡμερῶν νηστείας (558=40). ᾿Αρχίζει ἡ Τεσσαρακοστή δηλαδή, μιά ἑβδομάδα πρίν ἀπό μᾶς (Δευτέρα Τυροφάγου).

Γι᾿ αὐτό καί ἡ ἑβδομάδα τῆς Τυροφάγου, πού γιά μᾶς μέχρι σήμερα ἔχει περιορισμένη νηστεία καί πολλά λειτουργικά στοιχεῖα τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς, φανερώνει τήν προσπάθεια συμβιβασμοῦ τῶν 6 ἤ 8 ἑβδομάδων, ὡς πρός τή χρονική διάρκεια τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς.

᾿Επίσης, παρά τή νέα ρύθμιση, κατά τήν ὁποία ἡ Μ. ῾Εβδομάδα εἶναι ἐκτός Τεσσαρακοστῆς, στίς Προηγιασμένες Λειτουργίες τῆς Μ. ῾Εβδομάδος, παραμένει ὡς ὀπισθάμβωνος εὐχή, αὐτή πού ἀναφέρεται στή Τεσσαρακονθήμερο νηστεία. Δέν ὑπῆρξε πρόβλεψη γιά ἀλλαγή τῆς εὐχῆς κατ᾿ αὐτές τίς ἡμέρες, πού δέν συμπεριλαμβάνονται στή Μ. Τεσσαρακοστή (ὅπως προβλέπει τό Τυπικό τῆς ᾿Αναστάσεως, κῶδ. τ. Σταυροῦ 43, γιά τήν τέλεση τῆς ἀρχαίας ἱεροσολυμίτικης Προηγιασμένης τοῦ ῾Αγίου ᾿Ιακώβου τοῦ ᾿Αδελφοθέου, τίς ἡμέρες τῆς Μ. ῾Εβδομάδος). Δεῖγμα καί αὐτό τῆς παλαιᾶς συμπερίληψης τῆς Μ. ῾Εβδομάδος στή Τεσσαρακοστή. ῎Αλλωστε στή συνείδηση τοῦ κόσμου ἡ Μ. ῾Εβδομάδα δέν ξεχωρίζεται ἀπό τή Τεσσαρακοστή.

Δυτική Ρωμαιοκαθολική ᾿Εκκλησία
Καί ἡ Ρωμαιοκαθολική ἐκκλησία διετήρησε τή συμπερίληψη τῆς Μ. ῾Εβδομάδος στήν Τεσσαρακοστή. Πλήν ὅμως, ἀπό τίς ἀρχές τοῦ 3ου αἰῶνα στή Ρώμη, ἀργότερα τόν 4ο αἰῶνα στήν ᾿Ισπανία (Σύνοδος ᾿Ελβίρας, καν.26) καί ὁριστικά τόν 5ο αἰῶνα (Ρώμης ᾿Ιννοκέντιος ὁ Α΄, 401-417, ἐπιστ. 25, Migne, 20,555), κατήργησε τήν κατάλυση τοῦ Σαββάτου καί αὐθαιρέτως ἐθέσπισε τό Σάββατο ὡς νηστήσιμη ἡμέρα τῆς ἑβδομάδος, ἐπεκτείνοντας τήν ἐνιαύσια νηστεία τοῦ Μ. Σαββάτου, σέ ἑβδομαδιαία, παρά τή ρητή ἀπαγόρευση τοῦ ξς΄ ἀποστολικοῦ κανόνος. ῾Ως ἀποτέλεσμα αὐτῆς τῆς καινοτομίας, παραμένει ἡ αὐστηρή ἔκδοση τοῦ νε΄κανόνος τῆς ΣΤ΄ Οἰκ. Συνόδου.

῎Ετσι ἡ Δυτική ἐκκλησία ὑπολογίζει 6 μέρες νηστείας τήν ἑβδομάδα, ἀφαιρῶντας μόνο τήν Κυριακή. Γιά τήν συμπλήρωση τῶν 40 ἡμερῶν χρειάζεται 6 ἑβδομάδες (6 56 = 36) καί 4 ἡμέρες. ῎Ετσι ἡ Τεσσαρακοστή γιά τή Δυτική ἐκκλησία, ἀρχίζει ἡμέρα Τετάρτη (Καθαρά), τήν ἀντίστοιχη Τετάρτη τῆς Α΄ (Καθαρᾶς) ἑβδομάδος τῶν Νηστειῶν γιά μᾶς, ἄν συμπέσει τό Πάσχα κοινό. Γι᾿ αὐτό καί οἱ Δυτικοί ἑορτάζουν τίς ᾿Απόκριες καί τήν (γιά μᾶς Καθαρά) Δευτέρα καί τήν Τρίτη (ἀποκριάτικο τριήμερο). ῎Ετσι ἐξηγεῖται καί ἡ παρατηρούμενη, δυστυχῶς, ἑορταστική ἐπέκταση… τῆς περιόδου τοῦ Τριωδίου τήν Καθαρά Δευτέρα, κατά μίμηση ξενικῶν ἑορταστικῶν ἐθίμων. ῾Η ἀργία τῆς Καθαρᾶς Δευτέρας, στό ᾿Ορθόδοξο Κράτος μας, θεσπίστηκε ἆραγε γιά τήν δυνατότητα ἀπερίσπαστης περισυλλογῆς “ἐπί τῇ ἐνάρξει” τῆς Μεγ. Τεσσαρακοστῆς ἤ ἐξ ἐπιδράσεως τῆς δυτικῆς ἀποκριάτικης ἑορτῆς;

῾Ο τρόπος τῆς νηστείας

α) Περίοδος Τριωδίου.
Στήν ἑβδομάδα τῆς Τυροφάγου, κατάλοιπο τῆς Τεσσαρακοστῆς τῶν 8 ἑβδομάδων, προστέθηκαν καί ἄλλες δύο, ἡ “Προφωνήσιμος” καί ἡ “᾿Απόκρεως”, γιά νά γίνουν τρεῖς, οἱ ἑβδομάδες προετοιμασίας γιά τήν εἴσοδό μας στή Μ. Τεσσαρακοστή. ῾Η περίοδος αὐτή ὀνομάζεται “Τριώδιο”.

Στή Νηστεία τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς εἰσερχόμεθα σταδιακά, κατά τήν περίοδο τοῦ Τριωδίου, περίοδο πνευματικῆς προετοιμασίας γιά τήν εἴσοδό μας σ᾿ αὐτήν.

Κατά τήν πρώτη ἑβδομάδα (ἀπό τήν Κυριακή τοῦ Τελώνου καί Φαρισαίου μέχρι τήν Κυριακή τοῦ ᾿Ασώτου), πού καλεῖται Προφωνήσιμη, ἐπειδή ἀποτελεῖ τήν προαναγγελία τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς, ἤ “ἀρτσιβούριο” (=προπομπός), ἔχουμε ὅλες τίς μέρες τῆς ἑβδομάδος “κατάλυσιν εἰς πάντα” (ἀπολυτή).

Κατά τήν δεύτερη ἑβδομάδα, τῆς ᾿Αποκριάς ἤ Κρεατινῆς (ἀπό τήν Κυριακή τοῦ ᾿Ασώτου μέχρι τήν Κυριακή τῶν ᾿Απόκρεω), καταλύουμε εἰς πάντα, ἐκτός Τετάρτης καί Παρασκευῆς, ἡμέρες αὐστηρῆς νηστείας. ῾Η Κυριακή τῶν ᾿Απόκρεω, εἶναι ἡ τελευταία ἡμέρα, πού τρῶμε κρέας.

Καί κατά τήν τρίτη ἑβδομάδα, τήν Τυροφάγο ἤ Τυρινή (ἀπό τήν Δευτέρα μετά τήν Κυριακή τῶν ᾿Απόκρεω μέχρι καί τήν Κυριακή τῆς Τυροφάγου), καταλύουμε ἀπ᾿ ὅλα, ὅλες τίς ἡμέρες, ἐκτός ἀπό κρέας (λευκή νηστεία). Τήν ἑβδομάδα αὐτή ὁ ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης τήν ὀνομάζει “προνήστιμον” καί ἡ ὑμνογραφία “προκαθάρσιον”, ἐπειδή κατ᾿ ἐξοχήν αὐτή μᾶς προετοιμάζει, γιά νά εἰσέλθουμε στήν Τεσσαρακοστή.

Μέ τήν Κυριακή τῆς Τυρινῆς, κλείνει ἡ προπαρασκευαστική περίοδος τῶν τριῶν ἑβδομάδων τοῦ Τριωδίου καί εἰσερχόμεθα στήν Μ. Τεσσαρακοστή, μέ τόν Κατανυκτικό ῾Εσπερινό τῆς “Συγγνώμης”.

β) Μ. Τεσσαρακοστή.
Κατά τήν Μ. Τεσσαρακοστή, ἡ νηστεία εἶναι αὐστηρή, ἄνευ καταλύσεως “οἴνου καί ἐλαίου”.

Λάδι καί κρασί καταλύουμε μόνο τά Σάββατα καί τίς Κυριακές (ὡς λύση τῆς νηστείας), καί κατά τήν ἑορτή τῶν ἁγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων. ῎Αν κάποιοι τρῶνε λάδι Δευτέρα, Τρίτη καί Πέμπτη, αὐτό γίνεται γιά ἰδιαίτερους λόγους ἀδυναμίας ἤ ἀσθενείας, μέ τή διάκριση καί ἔγκριση τοῦ Πνευματικοῦ.

Ψάρι καταλύουμε κατά τήν ἑορτή τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου.

῾Η πρώτη ἑβδομάδα ὀνομάζεται Καθαρά. Ξεκινάει τήν Καθαρά Δευτέρα, ἡμέρα αὐστηρῆς νηστείας, πού χαρακτηρίστηκε ἔτσι, ἀπό τό ἱστορικό πείραμα τοῦ αὐτοκράτορα ᾿Ιουλιανοῦ τοῦ Παραβάτη, ὁ ὁποῖος ἀποπειράθηκε κατά τήν ἡμέρα αὐτή νά μολύνει τίς τροφές τῶν χριστιανῶν στή Κωνσταντινούπολη. ῾Η πανουργία αὐτή ἀποκαλύφθηκε μέ τήν, ἀπό τόν Θεό, ἐπέμβαση τοῦ ἀθλοφόρου ἁγίου μάρτυρος Θεοδώρου, τοῦ προερχόμενου ἀπό τό Τηρωνικό τάγμα (Τήρων = νεοσύλλεκτος). ῾Ο ἅγιος Θεόδωρος ὁ Τήρων, διά τοῦ Πατριάρχου ΚΠόλεως Εὐδοξίου, παρώτρυνε τό λαό νά τραφεῖ μέ κόλλυβα. Τό παράδοξο αὐτό θαῦμα γιορτάζεται τό Σάββατο τῆς Α΄ αὐτῆς ἑβδομάδας τῆς Τεσσαρακοστῆς, ἐπειδή “ἐν τῇ Τεσσαρακοστῇ οὐ τελοῦνται μνῆμαι μαρτύρων, εἰ μή ἐν Σαββάτῳ καί Κυριακῇ” (να΄Λαοδικ.). ῾Η ἑβδομάδα αὐτή τηρεῖται μέ ξηροφαγία ἤ μέ τριήμερο ἀποχή (ὑπέρθεση) ἀπό παντός τροφίμου κατά τίς τρεῖς πρῶτες μέρες, ἤ ἀκόμη μέ ἀσιτία μέχρι τό Μ. ᾿Απόδειπνο τῆς Πέμπτης καί τούς Χαιρετισμούς τῆς Παρασκευῆς.

γ) Σάββατο Λαζάρου – Κυριακή Βαΐων.
῾Η Μ. Τεσσαρακοστή πληροῦται τήν Παρασκευή τῆς ἕκτης ἑβδομάδας. ᾿Ακολουθοῦν δύο πανηγυρικές ἡμέρες, δύο Δεσποτικές ἑορτές (κατά τίς ὁποῖες δέν τελοῦνται μνημόσυνα, ὅπως ὅλες τίς Δεσποτικές ἑορτές),

· “τῆς ᾿Εγέρσεως τοῦ ἁγίου καί δικαίου, φίλου τοῦ Χριστοῦ, Λαζάρου τοῦ τετραημέρου” τό Σάββατο καί

· “τῆς λαμπρᾶς καί ἐνδόξου πανηγύρεως τῆς εἰς ῾Ιερουσαλήμ εἰσόδου τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ” τήν Κυριακή.

Κατ᾿ αὐτές, γιά τή λήξη τῆς Νηστείας καί τό θρίαμβο τοῦ Χριστοῦ κατά τοῦ θανάτου “πιστουμένου τήν κοινήν ἀνάστασιν, πρό τοῦ Πάθους Του”, τό μέν Σάββατο καταλύουμε “ἔλαιον καί οἶνον”, τήν δέ Κυριακή τῶν Βαΐων “ἰχθύας”. ῾Ο Θεόδωρος Στουδίτης ὥριζε γιά τούς μοναχούς τῆς Μονῆς Στουδίου κατάλυση ἰχθύων καί τό Σάββατο τοῦ Λαζάρου (Migne, 99, 1791).

δ) Μεγάλη ῾Εβδομάδα.
Κατά τή Μεγάλη ῾Εβδομάδα, ἀπό τή Μ. Δευτέρα μέχρι καί τό Μ. Σάββατο, ὁρίζεται αὐστηρή νηστεία μέ ἀποχή ἀπό λάδι.

Γιά τή Μ. Πέμπτη εἰδικότερα, σύμφωνα μέ τό τυπικό τῆς Μονῆς τοῦ ῾Αγίου Σάββα, πού ἔχει καταγραφεῖ καί στό “Τριώδιο”, ἄλλα Τυπικά ᾿Εκκλησιῶν καί Μονῶν, τή γνώμη τοῦ ὁσιωτάτου Πατριάρχου ΚΠόλεως Νικολάου, καθώς καί τήν εὑρύτατα διαδεδομένη παράδοση τοῦ λαοῦ μας καί τή συνήθεια τῶν χριστιανῶν, μποροῦμε νά καταλύουμε λάδι, μετά τή Θεία Μετάληψη, πρός τιμήν τῆς ἡμέρας τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου, κατά τό ὁποῖο μᾶς παρέδωσε ὁ Κύριος τό Μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας.

Γιά τό Μ. Σάββατο χρειάζεται προσοχή, γιατί εἶναι ἡμέρα αὐστηρῆς νηστείας, τό μόνο Σάββατο πού νηστεύεται καί ἡ νηστεία παρατείνεται μέχρι τοῦ μεσονυκτίου, “ὅτε, ἐπιφωσκούσης τῆς Κυριακῆς “, ἐξαγγέλλεται ἡ ᾿Ανάστασις τοῦ Κυρίου, ὅπως ἀκριβῶς ὁρίζουν οἱ ᾿Αποστολικές Διαταγές: “Τῷ δέ Σαββάτῳ μέχρις ἀλεκτροφωνίας παρατείνοντες ἀπονηστίζεσθε ἐπιφωσκούσης τῆς μιᾶς Σαββάτων, ἥτις ἐστίν ἡ Κυριακή” (Ε΄ 19).


ΠΗΓΗ

Η Ορθοδοξία στο εξής θα έχει κόστος.

Η ΠΑΝΑΙΡΕΣΙΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΔΟΓΜΑ ΤΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ, ΕΝΑΙ ΤΟ ΔΟΓΜΑ ΤΟΥ ΕΩΣΦΟΡΟΥ, είναι το νεογέννητο τέκνο της μεταπατερικής θεολογίας, της ισοπέδωσης της Δογματικής Διδασκαλίας των Αποστόλων και των Αγίων Πατέρων.

Όσες "Εκκλησίες" έλαβαν μέρος στη Σύνοδο του Κολυμβαρίου και υπέγραψαν αλλά και αυτοί που δεν υπέγραψαν αλλά έχουν μυστηριακή επικοινωνία, υπηρετούν το Εωσφορικό Δόγμα. Συμπροσεύχονται μετά των πάσης φύσεως αιρετικών και αλλοθρήσκων.

Ο Αντίχριστος όταν έρθη θα κηρύττει πως αυτός είναι ο Χριστός και ότι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός ήταν ο Πλάνος.

Πρόδρομοι του Αντιχρίστου και συνειδητά όργανά του είναι όσες "Εκκλησίες" είναι μέλη του Συστήματος του κόσμου τούτου.

Για όσους τολμούν και διαφωνούν, ο Χριστός προείπε : "ΑΠΟΣΥΝΑΓΩΓΟΥΣ ΠΟΙΗΣΟΥΣΙΝ ΥΜΑΣ....."

"Ει εκ του κόσμου ήτε, ο κόσμος άν τό ίδιον εφίλει. Ότι δέ εκ του κόσμου ουκ εστέ, αλλ΄ εγώ εξελεξάμην υμάς εκ του κόσμου ΔΙΑ ΤΟΥΤΟ ΜΙΣΕΙ ΗΜΑΣ Ο ΚΟΣΜΟΣ"

Αδελφοί και Πατέρες εισερχόμεθα μαζί με την Νέα Τάξη πραγμάτων και σε αντίχριστο ευαγγέλιο.
Οι θέλοντες ευσεβώς ζειν θα διωχθούν. Η Ορθοδοξία στο εξής θα έχει κόστος.

ΚΑΛΟ ΤΡΙΩΔΙΟ!!! Δύναμις!!!
π.Ευθύμιος

ΙΔΟΥ ΚΑΙ ΕΝΑ ΔΕΙΓΜΑ ΕΚ ΤΩΝ ΑΝΑΡΙΘΜΗΤΩΝ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΕΙΤΕ :

ΠΗΓΗ

Π. Αθανάσιος Μυτιληναίος: Ο οικουμενισμός είναι μία προδοσία του Χριστιανισμού, ο πιο γνήσιος πρόδρομος του ερχομένου Αντιχρίστου.

Μακαριστός Γέροντας π. Αθανάσιος Μυτιληναίος (1927 – 2006)

Απόσπασμα ομιλίας που εκφωνήθηκε στις 03/02 του 1985.

Στην Ευρώπη σιγά-σιγά παραθεωρήθηκε, ένεκα των λαθών αυτών (σ.σ. των παπικών), η Θεανθρωπίνη φύσις του Ιησού Χριστού. Αυτό βέβαια ήταν ένα φαινόμενο σαν ένας νέο-αρειανισμός, δηλαδή δεν εδέχοντο την Θεότητα του Ιησού Χριστού. Έβλεπαν πλέον τον Ιησούν Χριστόν ένα απλό ανθρώπινο πρόσωπο. Θυμηθείτε αυτό το κινηματογραφικόν έργον που είχε έρθει πριν από μερικά χρόνια και έγινε τόση φασαρία, ‘Ιησούς Χριστός σούπερσταρ’. Πως παρουσίαζε τον Ιησούν Χριστόν -βέβαια δεν το είδα- κατά μαρτυρίες; Απλόν άνθρωπον. Το Θείο στοιχείο έλειπε. Βλέπετε, αυτό είναι ένας νέο-αρειανισμός. Πού στηρίζεται; Ότι δεχόμεθα τον Χριστόν ένα πρόσωπο που το εντάσσουμε μέσα σε έναν ουμανισμόν, σε έναν ανθρωπισμόν. Τίποτε άλλο. Δεν είναι το Θεανθρώπινον Πρόσωπον δηλαδή που ήρθε, ο Υιός του Θεού, ο αιώνιος Θεός, να μας σώσει αφού ενηνθρώπησεν.

Ταυτόχρονα με την ανάπτυξη της επιστήμης και της φιλοσοφίας άρχισε μια αληθινή υποτίμησις, ένας υποβιβασμός του Χριστιανικού πνεύματος σε ουμανιστικό, ανθρωπιστικό επειδή -προσέξτε αυτό το σημείο- επειδή τόσο η επιστήμη όσο και η φιλοσοφία κινήθηκαν επάνω στην σχετικοκρατίαν. Προσέξτε παρακαλώ αυτό. Στην σχετικοκρατίαν. Τι είναι αυτή η σχετικοκρατία; Δεν θέλω να σας κουράσω αλλά πρέπει να σας τα πω. Όταν ο φιλόσοφος λέγει: αυτό το πράγμα είναι σχετικό σε σχέση με κάτι άλλο δηλαδή, δεν είναι απόλυτο. Μία αξία είναι σχετική δεν είναι απόλυτη. Ένα φαινόμενον ακόμη -στην επιστήμη τώρα- είναι σχετικό δεν είναι απόλυτο. Αν ζυγίσω αυτό στον ισημερινό ζυγίζει τόσο, αν το ζυγίσω στον Βόρειο Πόλο ζυγίζει τόσο, συνεπώς το φαινόμενον είναι σχετικόν.

Έτσι από την επιστήμη περνάμε στην φιλοσοφία και τα πράγματα τα βλέπουμε σχετικά. Από εκεί όμως πια, στην φιλοσοφία, βλέποντας τα πράγματα σχετικά μπαίνομε σε μία σχετικοκρατία. Ότι δηλαδή, και το να τιμώ τον Θεόν είναι σχετικόν, υπήρχε εποχή που τιμούσε τον Θεόν, σήμερα γιατί να τον τιμώ τον Θεόν; Το να σέβομαι τους γονείς μου είναι σχετικό και αυτό δεν είναι απόλυτη αξία, σήμερα γιατί να σέβομαι τους γονείς μου; Το να θεωρείτο η κλοπή κακόν ήτο μία απόλυτη αξία, σήμερα μπορεί να μην θεωρείται αυτό.

Έτσι όπως καταλαβαίνετε εκθρονίστηκε ο Θεάνθρωπος Ιησούς Χριστός, ο Οποίος αποτελεί το ύψιστον κριτήριον του ανθρώπου και την θέση Του την πήρε ο άνθρωπος και ο ανθρώπινος λόγος, η ανθρωπίνη λογική. Κάθε απόλυτη αξία άρχισε πια να αμφισβητείται και γρήγορα η Ευρώπη ή ο Δυτικός κόσμος, εν εννοία πάντοτε πολιτιστική, βρέθηκε στην αμφισβήτηση. Βρέθηκε στον μηδενισμό, στην αθεΐα, στον αναρχισμό. Να που είναι η ρίζα της αναρχίας. Να που είναι. Και της αθεΐας. Στην αμφισβήτηση. Είναι καρποί που εσπάρησαν παλαιότερα και τώρα καρποφορούν.

Όταν σπείρεται στο χωράφι, το Χριστιανικό χωράφι, η σχετικοκρατία, ότι οι αξίες δεν έχουν απόλυτη θέση αλλά σχετικήν, σιγά σιγά θα αρχίσει ο άνθρωπος να αμφισβητεί. Και γιατί αυτό; Και γιατί εκείνο; Και γιατί δεν θα μπορέσω να κάνω τούτο και εκείνο; Και γιατί να υπάρχει ο Θεός; Και τι θέλει ο Θεός από μένα; Πέφτω λοιπόν στην αθεΐα. Ο άνθρωπος δε που πέφτει στην αθεΐα, πέφτει στον μηδενισμό. Δεν υπάρχει τίποτε. Και αφού δεν υπάρχει ούτε Θεός ούτε τίποτε, γιατί να μην βάλω και μια βόμβα να σε τινάξω στον αέρα; Γιατί να μην σου πάρω το πορτοφόλι να ζήσω εγώ και να φάω και να πιώ. Να τα φαινόμενα.

Σας είπα τη ρίζα του πράγματος. Λοιπόν. Αυτήν την κατάσταση θέλησε να αντιμετωπίσει αυτή η οικουμενική κίνησις, ή το Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών που είναι νεότερο όνομά του, αλλά και αυτό στην πραγματικότητα προήρχετο από την ίδια σάπια ρίζα. Ήταν και αυτός σάπιος γιατί ήτανε βασισμένος πια στον ανθρώπινο λόγο. Ξέφυγε από το Θεανθρώπινο Πρόσωπο του Χριστού. Σκεφθείτε αγαπητοί μου, Έλληνες Ορθόδοξοι, θεολόγοι, κληρικοί ή θεολόγοι ή θεολόγοι-κληρικοί, να έχουνε πάει στο Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών, να ακούσουν, και να σου λέει, μην μιλάτε δια τον Ιησούν Χριστόν διότι υπάρχουν προτεσταντικές παραφυάδες που δεν δέχονται το δόγμα της Αγίας Τριάδος. Μην τους κακοκαρδίσουμε. Μην μιλάτε δια τον Ιησούν Χριστόν, μην κακοκαρδιστούν. Δηλαδή βλέπετε, έφυγε ο Θείος, ο Θεανθρώπινος Λόγος και μπήκε ο ανθρώπινος λόγος. Ο ουμανισμός.

Μα ο ουμανισμός χάλασε την Ευρώπη κι έρχεσαι τώρα εσύ ως Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών να διορθώσεις τι; Αφού και οι δικές σου οι ρίζες είναι κοινές και είσαι και εσύ σάπιος, είσαι χαλασμένος.

Πιστεύω να το καταλάβατε με αυτήν την θεωρητική έστω και σύντομη επιγραμματική ανάλυση που σας έκανα.

Έτσι λοιπόν αγαπητοί μου ξεκινάει μια προσπάθεια του οικουμενισμού χωρίς το στοιχείο του Ορθοδόξου δόγματος και χωρίς μετάνοια, να στεγάσει κάθε αίρεση αρκεί να είχε κάποιο Χριστιανικό επίχρισμα. Δεν με νοιάζει τι πιστεύεις, αρκεί να συνεννοηθούμε να αντιμετωπίσουμε μία κατάσταση. Όπως δε εξελίσσεται αυτή η οικουμενική κίνησις, ελεγχομένη πλέον τελείως από αλλότρια στοιχεία όπως είναι ο Μασονισμός, όπως είναι ο Σιωνισμός -τελευταία απεκαλύφθει ότι το Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών ελέγχεται και από πολιτικοποιημένες θα λέγαμε δυνάμεις, έχει αποδειχθεί και να μην σας πιο πολλά γιατί θα σκανδαλιστείτε- τείνει .. να συμπεριλάβει όχι μόνον ετεροδόξους ..-αν και οι ρωμαιοκαθολικοί δεν μετέχουν γιατί αυτοί από μόνοι τους είναι οικουμενισταί- αλλά και αλλοδόξους, δηλαδή και Εβραίους και Μουσουλμάνους και Βουδιστάς. Παράξενα πράγματα.

Κάνανε πρότινος προσευχή κάπου στις Ινδίες. Προσευχήθηκε πρώτος ένας Βουδιστής μοναχός, μετά ένας Ορθόδοξος επίσκοπος, μετά ένας Εβραίος. Τα επιχειρήματα αυτής της προσπαθείας; Κοινωνιστικά σου λέει, κοινωνιστικά, ανθρωπιστικά, ειρηνιστικά. Να έχουμε ειρήνη στον κόσμο, να παύσουν οι μισαλλοδοξίες και κυρίως οι θρησκευτικές μισαλλοδοξίες, οι διαμάχες και οι προσηλυτισμοί. Να παύσουν λέγει όλα αυτά. Έτσι κηρύσσεται μία οικουμενιστική θεολογία που ο Θεός της βέβαια δεν είναι ο Άγιος Τριαδικός Θεός αλλά ένας αβέβαιος Θεός όπως τον πιστεύει η κάθε θρησκεία ή θέλει να τον πιστεύει.

Όπως αντιλαμβάνεστε αγαπητοί, κάθε προβολή Ορθοδόξου δόγματος θεωρείται πλέον αναχρονισμός και διασπαστικό μάλιστα στοιχείο αυτής της οικουμενιστικής προσπαθείας. Έτσι ολότελα εξουδετερώνεται η εντολή του Χριστού, μαθητεύσατε πάντα τα έθνη. Δηλαδή κάθε ιεραποστολή πλέον θεωρείται μία καταπίεσις της ανθρωπίνης ελευθερίας.

Πώς θα μπορούσαμε να ιδούμε και να κρίνομε τον οικουμενισμό; Εκκοσμικευμένο Χριστιανισμό στην χειρότερή του έκδοση. Υποβιβασμένον σε ξεπερασμένα ουμανιστικά επίπεδα.

Στερείται χωρίς αντιλογία το κριτήριον της σωτηρίας και το Θεανθρώπινον Πρόσωπον του Ιησού Χριστού που είναι το κριτήριον κατά την Ορθόδοξο Πατερική ερμηνεία.
ΚΑΙ ΑΜΑ ΔΕΝ ΕΧΩ ΣΩΤΗΡΙΑ ΣΤΟΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟ, ΤΟΤΕ ΤΙ ΝΑ ΤΟΝ ΚΑΝΩ;
ΑΛΑΤΙ ΑΝΑΛΑΤΟ.

Δεν κινείται εκ των έσω προς τα έξω, όπως κινήθηκαν οι Απόστολοι προς τα ετερόγλωσσα και ετερόκλητα πλήθη από τα οποία εζητήθη ΠΙΣΤΗ στο Θεανθρώπινο Πρόσωπο του Χριστού και ΜΕΤΑΝΟΙΑ, αλλά είναι μία κίνησις που κινείται εκ των έξω προς τα έσω.

Ο οικουμενισμός είναι μία ΠΡΟΔΟΣΙΑ του Χριστιανισμού, είναι ο πιο γνήσιος πρόδρομος του ερχομένου Αντιχρίστου. Αυτός είναι ο οικουμενισμός, έτσι χαρακτηρίζεται και είναι διάχυτος γύρω μας και επικαλείται παραπλανητικά συνθήματα: ‘αγάπη’, ‘αγαπισμός’, ‘ένωση όλων των λαών’, ‘ειρήνη όλων των λαών σε μια κοινή θρησκεία’, ‘ανοχή σε ό,τι προσφέρεται’ κτλ., κτλ..

Έτσι, αντί να εκκλησιαστικοποιήσει η Εκκλησία τον κόσμο, κινουμένη εκ των έσω προς τα έξω, αντιθέτως δέχεται εκ τον έξω τον κόσμο και κοσμικοποιείται η Εκκλησία.

Το αποτέλεσμα;

Η ΜΑΤΑΙΩΣΗ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ. ..

ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΗΘΕΛΕ ΝΑ ΕΠΙΤΥΧΕΙ Ο ΔΙΑΒΟΛΟΣ.

Αγαπητοί μου αυτά είχαμε να πούμε βλέποντας αυτήν την ωραία εικόνα της Πεντηκοστής που ξεχύνονται οι πνευματοφόροι Απόστολοι να εκκλησιαστικοποιήσουν τον κόσμον. Αλλά μόνον έτσι ο κόσμος γίνεται εκκλησιαστικοποιημένος, εκ των έσω προς τα έξω, ποτέ εκ των έξω προς τα έσω, γιατί αλλοιώτικα έχομε κοσμικοποίηση και ξαναεπαναλαμβάνω ματαίωση της σωτηρίας.

***

ΠΗΓΗ

Ο λαϊκός οικουμενισμός με την υπογραφή της Romfea.

ΕΔΩ

Τι αλητεία Χριστέ μου, παρουσιάζουν ένα παπικό που κάνει τον καραγκιόζη και μιμείται Ορθόδοξο Επίσκοπο ,Ουνίτη δηλαδή …ότι θα τελέσει λέει, άκουσον άκουσον «θεία λειτουργία» σε Ορθόδοξο Ναό! Και αυτό είναι είδηση για Ορθόδοξους αναγνώστες όπου απευθύνεται η ενημέρωση…
Ισοπεδώνουν δηλαδή τα πάντα!


ΠΗΓΗ

«Εν πρώτοις μνήσθητι, Κύριε, του Αρχιεπισκόπου ημών...»

«Εν πρώτοις μνήσθητι, Κύριε, του Αρχιεπισκόπου ημών...» 

(Θεία Λειτουργία) 

Η μνημόνευση του Επισκόπου εδώ, νοείται ως μια απόφανση σύμφωνη προς τη λογική της Ορθόδοξης Εκκλησίας – εκκλησιολογίας.

Αν και συνοπτική αυτή η μνημόνευση του Επισκόπου, καθιστά φανερό πόσο διαρκής είναι η επί του Εκκλησιαστικού σώματος επίδρασή του, η πνευματική ατμόσφαιρα που δημιουργεί. Θίγει καίρια το δογματικό περιεχόμενο της Εκκλησιαστικής διδασκαλίας του επισκόπου.

Πρώτιστη, απαρέγκλιτη προϋπόθεση (επιθυμία) στην μνημόνευση είναι η εναρμόνισή του με την ορθή πίστη, με το απαραβίαστο και αμετάβλητο περιεχόμενό της.

Ο Μ. Βασίλειος υπογραμμίζει: «πίστις ηγείσθω των περί Θεού λόγων· πίστις και μη απόδειξις. Πίστις, η υπέρ τας λογικάς μεθόδους την ψυχήν εις συγκατάθεσιν έλκουσα· πίστις, ουχ η γεωμετρικαίς ανάγκαις, αλλ’ η ταις του (Αγίου) Πνεύματος ενεργείας εγγινομένη» (Ομιλία στον ριε΄ Ψαλμό).

Αναμφίβολα, ο Ι. Πατήρ έντονα αισθάνεται την διαφορά – ετερότητα των δύο κόσμων, ανθρώπινης λογικής δηλ. και «πνεύματος ενεργείαις εγγινομένη».

Μόνη η ανθρώπινη λογική δημιουργεί και «γεωμετρικαίς ανάγκαις» δηλ. δημιουργική ή επιζήμια αυτόνομη σκέψη, επινοήσεις ή παρανοήσεις, εκλεκτισμό σκέψης, πλανεμένες πεποιθήσεις – αιρέσεις, που αντικατοπτρίζονται σήμερα, τόσο έντονα στον σημερινό πολιτισμό.

Υπό τον όρο «γεωμετρικαίς ανάγκαις» του Μ. Βασιλείου δεν νοείται, νομίζω, μόνο μια λογική συνδυαστική γεωμετρικών εννοιών της Μαθηματικής επιστήμης αλλά και μια μείξη – συνένωση απόψεων και αρχών που προωθεί την ανθρωπότητα επιστημονικά, κοινωνική.

Μια «Γεωμετρία» συγκρητιστική, θρησκευτική και πολιτισμική διαδικασία (παγκοσμιοποίηση) είναι και η αίρεση «οικουμενισμός». Με αυτή την «Γεωμετρία» δημιούργησε (πρόσφατα) το Οικουμενικό Πατριαρχείο και το γεγονός της Ουκρανικής «εκκλησιαστικής Αυτοκεφαλίας». Μια «Γεωμετρία» οικουμενισμού, παραβίασης των ι. κανόνων, γεωπολιτικής και πολιτικής!

Σ’ αυτή την πνευματική ατμόσφαιρα, που δημιουργούν οι οικουμενιστές επίσκοποι, έχουν αναπτυχθεί (εδώ και δεκαετίες) πολλά μολυσματικά στοιχεία στη ζωή της Εκκλησίας· πολλά δηλ. νεωτερικά, μεταρρυθμιστικά και αιρετικά (προτεσταντικά) στοιχεία, που εναντιώνονται και μολύνουν την ζωή της Εκκλησίας.

Εκκλησιολογικά, Ορθόδοξα, τύπος του Χριστού είναι ο επίσκοπος. Γι’ αυτό ανεβαίνει στον υψηλό θρόνο και παίρνει τη θέση του ανάμεσα στο εκκλησίασμα.

«Ο Χριστός εστίν κεφαλή της Εκκλησίας» (Εφ. 5,23), υπογραμμίζει ο Απ. Παύλος, που σημαίνει ενότητα πίστεως, πηγή ζωής και αλήθειας, διότι είναι «ο προσφέρων και ο προσφερόμενος» (ευχή χερουβικού).

Ερώτημα: Όταν μνημονεύεται ο αιρετικός (οικουμενιστής) επίσκοπος είναι ή δεν είναι μια εκκλησιολογική και δογματική παρερμηνεία του Ευαγγελίου; Ασφαλώς και είναι!

Στην Θεία Λειτουργία ο πιστός έχει διαρκώς το βλέμμα του στο Θεό και με την μνημόνευση του Επισκόπου το Εκκλησίασμα, κλήρος και λαός, αναφέρεται στον αρχηγό του.

Δεν είναι η μνημόνευση απλά μια εσωτερική – εξωτερική ευχή για την πνευματική πορεία του Επισκόπου. Είναι η βεβαίωση, ότι το εκκλησίασμα ταυτίζεται με την πίστη του επισκόπου, με την εκκλησιολογία του.

Ερώτημα: Σε Αρχιερατικά συλλείτουργα της Ι. Μητροπόλεως Δημητριάδος, πολλές φορές μνημονεύεται ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος. Είναι απλώς (αντικανονική) έκφραση εκκλησιαστικών ευχετηρίων ή αναγνώριση της Εκκλησιολογίας του και της ποιμαντικής του;

Αναμφίβολα, αυτή η έγνοια των Αρχιερέων συνδέεται νομοτελειακά με την σύνδεσή τους στον οικουμενισμό. Πρόσφατο παράδειγμα το Αρχιερατικό συλλείτουργο στον Ι. Αναλήψεως Βόλου, για την εορτή του κ. Ιγνατίου, που μεταδίδετο και από το ραδιόφωνο.

Στο βιβλίο του Νικολάου Βούλγαρη «Ερμηνεία της Θείας και Ιεράς Λειτουργίας», διαβάζουμε:

«Και καθώς εις την τάξιν της θριαμβευούσης Εκκλησίας εκφώνως και εξαιρέτως εμνημόνευσεν, ως Βασιλίσσης απάντων και πασών, της Αειπαρθένου και Θεοτόκου, έτσι τώρα μνημονεύει εν πρώτοις και παρρησία του Αρχιερέως, ως αρχής της στρατευομένης ημών αγίας Εκκλησίας, παρακαλώντας να διαφυλάττεται όχι μόνο μακρόβιος, αλλά και Ορθόδοξος, ορθοτομών τον λόγον της Ευαγγελικής αλήθειας» (Σελ. 241).

Η μνημόνευση ενός αιρετικού επισκόπου αποτελεί φυγόκεντρο εκκλησιαστική, πνευματική και δογματική επιτροπή, ενώ η εφαρμογή του 15ου κανόνα αποτελεί, αναμφίβολα, κεντρομόλο μετακένωση της διαχρονικής διδασκαλίας – στάσης των Αγίων Πατέρων στο εκκλησιαστικό σώμα.

ΝΙΚΟΣ Ε. ΣΑΚΑΛΑΚΗΣ 

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ

ΣΥΝΑΞΗ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΚΡΗΤΩΝ

Άρχισαν οι διώξεις από την Κυβέρνηση! – Παραπέμπεται σε δίκη ο παπα-Χρήστος – Αντιστάθηκε στο ξεπούλημα της Μακεδονίας.

Φιμώνουν φωνές και διώκουν όσους λένε την αλήθεια. Αυτή είναι η Αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή είναι η δημοκρατία που ευαγγελίζονται. Η Κυβέρνηση θυμίζει τις τελευταίες ημέρες της Πομπηίας.

Διαλύουν τα πάντα. Εθνικό ιστό και θρησκευτική συνείδηση. Εκχωρούν τα πάντα, αλλάζουν τη ιστορία. Αλλά δεν μένουν μόνο εκεί, διαφωνείς; Τότε σε καλούν για εξηγήσεις!

Παραπέμπεται στο Μονομελές Ρόδου ο εφημέριος του Ιερού Ναού Αγίου Παντελεήμονα Ρόδου, π. Χρήστος Σιάννας, εις βάρος του κινήθηκε μετά από αναφορά του γενικού γραμματέα απόδημου Ελληνισμού, δικηγόρου κ. Μιχάλη Κόκκινου, στενού συνεργάτη του τ. υπουργού Εξωτερικών κ. Νίκου Κοτζιά. Ο Ελληνόψυχος Ιερέας οδηγείται στη δικαιοσύνη με κατηγορία την δημόσια προτροπή σε βία.

Τα όσα είπε τον Ιούνιο του 2018 ο πατήρ Χρήστος σε κήρυγμά του εντός του Ιερού Ναού και της Λειτουργίας, είχαν προκαλέσει αίσθηση και έλαβαν πανελλήνια δημοσιότητα.

«Είναι μία ημέρα πένθους για την Ελλάδα μας. Εχθές οι προδότες υπογράψανε, πουλήσανε την Μακεδονία μας» ανέφερε μεταξύ άλλων.

Σε άλλο σημείο ο π. Χρήστος τόνισε: «Αυτοί οι προδότες, οι ψεύτες, οι ελεεινοί. Εσχάτη προδοσία, υπογράψανε όλοι. Αυτά τα κοπρόσκυλα που πήρανε να διοικήσουνε και να διαλύσουνε, σε εντεταλμένη υπηρεσία, την πατρίδα μας».

«Σήμερα το απόγευμα στις Πρέσπες έχουν πάει όλοι οι κοπρίτες, όλοι οι υπουργοί, όλα τα ρεμάλια και ακόμη και βορειοελλαδίτες βουλευτές που υπογράψανε, θα πάνε να διασκεδάσουνε την μεγάλη τους επιτυχία», ανέφερε σε άλλο σημείο ο π. Χρήστος.

«Αυτοί λοιπόν οι άνθρωποι οι άθεοι, είναι ένα τίποτα, είναι μία χούφτα προδότες» υπογράμμισε ο π. Χρήστος.

To κήρυγμά του αναρτήθηκε στο YouTube την 17η Ιουνίου 2018 με τίτλο: «Λέμε ΟΧΙ στην προδοτική συμφωνία που υπέγραψαν οι εφιάλτες».

Μεταξύ άλλων, είχε πει στο ποίμνιό του και τα εξής:

«Όποιο πολιτικό δείτε, φτύστετονε, αλλά ούτε και το σάλιο σας αξίζει γι’ αυτά τα κοπρόσκυλα, γιατί είναι τεμπέληδες, είναι αλήτες, με όλη τη σημασία της λέξεως» και προφανώς γι αυτή του τη θέση θα αξιολογηθεί στο πλαίσιο της προκαταρκτικής εξέτασης.

Ο ιερέας έχει χαρακτηριστεί από πολλούς ως «ο προστάτης των φτωχών» και όχι αδίκως. Γιατί, εδώ και χρόνια έχει αναλώσει την ζωή του, βοηθώντας τους πάσχοντες
συνανθρώπους μας.

ΠΗΓΗ

Η Μετάνοια κατά τον Άγιον Γρηγόριο τον Παλαμά.

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς είναι, όπως γνωρίζουμε όλοι, ένας μεγάλος φωστήρ της Ορθοδόξου Εκκλησίας, ο οποίος επέτυχε με την όλην θεολογίαν του, πού είναι καρπός της εν Χριστώ βιοτής του, να αναβιώση στην εποχήν του η Ορθόδοξος θεολογία εις όλον το βάθος της. Λέγεται εις το Άγιον Όρος ότι η θεολογία του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά εκάλυψε όλα τα κενά και του παρελθόντος και του μέλλοντος. 

Ο Αγιορείτης Άγιος αρχίζει την αθωνική βιοτή του από την μονή της μετανοίας μας, την Μεγίστην Μονή του Βατοπαιδίου, διδαχθείς την νοερά εργασία και ασκητική ζωή από τον Βατοπαιδινό Άγιο Νικόδημο τον Ησυχαστή.

Πεφωτισμένος ο Άγιος Γρηγόριος από τις άκτιστες ενέργειες του Αγίου Πνεύματος, απέκτησε πνευματικήν σοφία και έγινε τέλειος διδάσκαλος των αρετών και της κατά Θεόν ζωής.
Ακολουθώντας την γνησίαν πατερική παράδοση δεν αποδέχτηκε την ηθικιστική θεώρηση της πνευματικής ζωής, πού προσπάθησαν μερικοί να φέρουν από την Δύση και να προβάλουν στον χώρο των Ορθοδόξων.

Σε ολόκληρη την πατερική παράδοση τονίζεται ότι η μετάνοια δεν εξαντλείται σε ορισμένες αντικειμενικές βελτιώσεις της συμπεριφοράς ούτε σε τύπους και σχήματα εξωτερικά, αλλά αναφέρεται σε μια βαθύτερη και καθολικότερη αλλαγή του ανθρώπου. Δεν είναι μία παροδική συντριβή από την συναίσθηση διαπράξεως κάποιας αμαρτίας, αλλά μία μόνιμη πνευματική κατάσταση, πού σημαίνει σταθερή κατεύθυνση του ανθρώπου προς τον Θεό, και συνεχή διάθεση για ανόρθωση, θεραπεία και ανάληψη του πνευματικού αγώνα. Μετάνοια είναι το νέο φρόνημα, η νέα σωστή πνευματική κατεύθυνση, πού πρέπει να συνοδεύη τον άνθρωπο μέχρι την στιγμή του θανάτου. Μετάνοια είναι η δυναμική μετάβαση από την παρά φύση κατάσταση των παθών και της αμαρτίας στην περιοχή της αρετής και του κατά φύση, είναι η τελεία αποστροφή της αμαρτίας και η πορεία επιστροφής στον Θεό.

Την αλήθεια αυτή επισημαίνει κατ΄ επανάληψη ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς. «Μετάνοια, λέγει, εστί το μισήσαι την αμαρτίαν και αγαπήσαι την αρετήν και εκκλίναι από του κακού και ποιήσαι το αγαθόν». Από τον ορισμό αυτό φαίνεται σαφώς ότι ο Ιερός πατήρ δεν μπορεί να δη την μετάνοια ως τυπική και μηχανική αλλαγή, αφού την προσδιορίζει η οντολογική ανακαίνισι του ανθρώπου. Γι΄ αυτόν ακριβώς τον λόγο, το γεγονός της μετανοίας δεν είναι δυνατό να αντικειμενοποιήται στις διαστάσεις μιας απρόσωπης συνταγής η τακτικής, αλλά παραμένει πάντοτε ενδεχόμενο προσωπικής αποκαλύψεως. «Ο μετανοών άνθρωπος εκ ψυχής τη μεν αγαθή προθέσει και τω της αμαρτίας εκστήναι φθάνει προς τον Θεόν» (Ομιλία 3η P.G. 151, 44Β).

Αυτός ο προσωπικός χαρακτήρας της μετανοίας αποκλείει για τον Παλαμά και γενικός για Ολους τους Αγίους Πατέρες κάθε ευσεβιστική χροιά, πού θέλησε να δώση στην μετάνοια, και κατά συνέπεια, στην όλη πνευματική ζωή, η Δύσι. «Ου γαρ εν ρήμασιν ημών, αλλ’ εν πράγμασιν η ευσέβεια», τονίζει ο ιερός Ησυχαστής (Προς Φιλόθεον 6, Συγγράμματα Β’, σελ. 521).

Αλλά αφού η μετάνοια είναι αρχή και τέλος της κατά Χριστόν πολιτείας, και αφού είναι σκοπός αυτής της ζωής, είναι επόμενο όλα να θεωρούνται από αυτήν και να παίρνουν αξία η απαξία σε σχέσι με αυτήν. Και αυτή ακόμη «η πίστις ωφελεί, εάν κατά συνείδησιν πολιτεύηταί τις και ανακαθαίρει εαυτόν δι΄εξομολογήσεως και μετανοίας» (Ομιλία 30, P.G. 151,185Α). Αυτό άλλωστε δίνεται ως υπόσχεσι και συμφωνία κατά την στιγμή του Αγίου Βαπτίσματος.

Ένα βασικό στάδιο, πού προηγείται από την μετάνοια, είναι η επίγνωση και η συναίσθηση των αμαρτημάτων, «ήτις μεγάλη εστίν προς ιλασμόν αφορμή» αναφέρει ο Άγιος Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης (Ομιλία 28, P.G. 151, 361C). Ο άνθρωπος, κατά τον Παλαμάν, για να έλθη σε μετάνοια, φθάνει προηγουμένως σε επίγνωση «τών οικείων πλημμελημάτων» και μεταμελείται μπροστά στο Θεό, στον οποίον καταφεύγει «έν συντετριμμένη καρδία». Αφήνει τον εαυτό του στο πέλαγος της ευσπλαχνίας Εκείνου και πιστεύει, όπως ο άσωτος, ότι είναι ανάξιος να ελεηθή από τον Θεό και να ονομάζεται υιός του. Και όταν με την επίγνωση και την συναίσθηση της αμαρτωλότητος έλκυση επάνω του το έλεος του Θεού, παίρνει τελείαν την άφεσιν με την αυτομεμψία και την εξομολόγηση.

Θέλοντας ο Θεόσοφος Πατήρ να προσδιορίση όλα τα στάδια της μετανοίας, λέγει χαρακτηριστικά τα έξης: «Τη γαρ επιγνώσει των οικείων αμαρτημάτων έπεται η οικεία κατάγνωσις· ταύτη δε η επί τοις αμαρτήμασι λύπη, ην ο Παύλος κατά Θεόν προσηγόρευσε. Τη δε κατά Θεόν λύπη ταύτη πέφυκεν ακολουθείν η μετά συντετριμμένης καρδίας προς τον Θεόν εξαγόρευσις τε και δέησις, και η υπόσχεσις της εις το έξης των κακών αποχής και τοϋτό έστιν η μετάνοια».

Η μετάνοια ως νέα κατάστασης στη ζωή του ανθρώπου, συνοδεύεται από ορισμένες συνέπειες πού η βιβλική και πατερική γλώσσα τις ονομάζει «καρπούς μετανοίας». Ως πρώτον καρπόν μετανοίας ο ιερός πατήρ προβάλλει την εξομολόγησι, αφού με αυτή κερδίζεται η θεραπεία και η κάθαρση της ψυχής του πιστού και εγκαινιάζεται η καινούργια ζωή: «Η των αμαρτιών ουν εξομολόγησης αρχή εστι της καλλιέργειας ταύτης, ταυτόν ο’ ειπείν της μετανοίας και της ετοιμασίας του δέξασθαί τινα εν εαυτώ τον σωτήριον σπόρον, τον λόγον του Θεού» (Σοφοκλέους Οικονόμου, Ομιλία ΝΣΤ’, σελ. 201-202).

Η εξομολόγηση όμως δεν είναι ο μόνος καρπός της μετανοίας. Ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος καλώντας με το κήρυγμα του τους ανθρώπους σε μετάνοια, εκτός από την εξομολόγηση τους παρακινούσε σε ελεημοσύνη, δικαιοσύνη, μετριοφροσύνη, αγάπη και αλήθεια, πού είναι γνωρίσματα της ανακαινιστικής δυνάμεως της αληθείας.

Ο Ιερός Αγιορείτης Ιεράρχης είς την 23η ομιλία του τονίζει ότι «η μετάνοια, είπερ αληθώς εκ καρδίας εστίν, αναπείθει τον κεκτημένον μηκέτι προσκεχηκέναι τοις φθειρομένοις, μηκέτι προσκεχηκέναι ταις ου καλαίς ηδοναίς, αλλά καταφρονείν των παρόντων, αντέχεσθαι των μελλόντων, αγωνίζεσθαι κατά παθών, αντιποιείσθαι των αρετών, εγκρατεύεσθαι πάντα, επαγρυπνείν ταις προς Θεόν δεήσεσιν, απέχεσθαι του εξ αδικίας κέρδους, ίλεων είναι τοις αυτώ πταίουσι, τοις ικετεύουσιν ευμενή, τοις δεομένοις της παρ’ αυτού βοηθείας, οις έχει λόγους έργοις, αναλώμασιν ετοιμότατον» (Ομιλία 23, P.G. 151,364 BC). Δηλαδή ο άνθρωπος πού ζη αληθινά την μετάνοια δεν ξαναγυρίζει στις πρώτες αμαρτίες, ούτε προσκολλάται σε πρόσωπα και πράγματα της φθοράς, ούτε προσχωρεί στις αμφίβολες ηδονές, αλλά καταφρονεί τα παρόντα, προσβλέπει στα μέλλοντα, αγωνίζεται κατά των παθών, επιδιώκει τις αρετές, άγρυπνε! στην προσευχή, απέχει από άδικα κέρδη, είναι επιεικής σε όσους πταίουν εναντίον του, εύσπλαχνος σε αυτούς πού τον προκαλούν και έτοιμος να βοηθήση με λόγους, με έργα και με θυσίες ακόμη αυτούς πού έχουν την ανάγκη του. Και όταν προτρέπη ο οσιώτατος πατήρ τους χριστιανούς να αποκτήσουν έργα μετανοίας, υπογραμμίζει κυρίως το ταπεινό φρόνημα, την κατάνυξη και το πνευματικό πένθος. Αν ακεφαλαιώνοντας όλα τα γνωρίσματα του χριστιανού εκείνου πού ζη την μετάνοια, λέει ότι είναι γαλήνιος και ήρεμος, γεμάτος έλεος και συμπάθεια προς τους άλλους, ποθεί την δικαιοσύνη, επιζητεί την καθαρότητα, έχει ειρήνη αλλά και φέρνει την ειρήνη, υπομένει καρτερικά τους πόνους και τις ταλαιπωρίες και νιώθει χαρά και ευχαρίστησι στους διωγμούς, τις ύβρεις, τις συκοφαντίες, τις απώλειες και όσα άλλα πάσχει για την αλήθεια και την δικαιοσύνη (Ομιλία 31, P.G. 151, 392C, Φυσικά Θεολογικά).

Η πορεία της ανορθώσεως με την μετάνοια, της απομακρύνσεως από την δουλεία των παθών και της ασκήσεως για την εργασία των θείων εντολών είναι πορεία των αγίων και θεουμένων υπάρξεων. Και από αυτήν την αλήθεια ξεκινώντας ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς τονίζει τα εξής: «Εάν κάθε χριστιανός δεν ημπορεί να φθάση τους Αγίους και τα μεγάλα και θαυμαστά επιτεύγματα πού χαρακτηρίζουν την ζωή τους και είναι εξ ολοκλήρου αμίμητα, μπορεί όμως και πρέπει να μοιάση και να τους ακολουθήση στην πορεία της ζωής τους προς την μετάνοια. Και αυτό, γιατί καθημερινά «πολλά πταίομεν άκοντες» και μοναδική ελπίδα σωτηρίας για όλους μας παραμένει η ανάνηψι και η βίωσι, κατά τον Άγιον Γρηγόριον, της «διηνεκούς μετανοίας» (Ομιλία 28, RG. 151.361C).

Το πένθος ως ασκητική προϋπόθεση.
Βασική προϋπόθεση εξόδου από τα δεσμά των παθών, αλλά και ταυτοχρόνως αρχή και πηγή μετανοίας είναι το κατά Θεόν πένθος. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς μέσα στα κείμενά του πολύ συχνά αναφέρεται στο κατά Θεόν πένθος και στην οδυνηρή αλλά και ευφρόσυνη κατάσταση, από την όποια χρειάζεται να περάση ο χριστιανός, πού επιθυμεί να ζήση την αληθινή ζωή. Γι΄ αυτό και δεν διστάζει να χαρακτηρίση την περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής ως κατ’ εξοχήν περίοδο πένθους και αγώνα πνευματικού, ως σύμβουλο του παρόντος αιώνος και ως προϋπόθεσι αναστάσεως για την ζωή του κάθε πιστού.

Ο Άγιος Παλαμάς πού βιώνοντας το κατά Θεόν πένθος άφηνε τους εκ βάθους στεναγμούς «φώτισαν μου το σκότος», πολύ δικαιολογημένα δεν μπορεί να δη το πέρασμα του άνθρωπου από τη ζωή της αμαρτίας στην «όντως ζωή» χωρίς το πένθος και την μετάνοια. Όταν ο νους, λέει, απελευθερωμένος από κάθε αισθητό πράγμα, ανεβή πάνω από τον κατακλυσμό της τύρβης για τα γήινα πράγματα και μπορέσει να δη τον έσω άνθρωπο, αφού συνειδητοποίηση κατά την δική του έκφρασι «το ειδεχθές προσωπείον», πού απέκτησε η ψυχή από την περιπλάνησί της στα γήινα, τότε σπεύδει να αποπλύνη τον ρύπο της με δάκρυα πένθους (Λόγος εις Πέτρον Αθωνίτην, P.G. 150). Όσο απομακρύνεται ο άνθρωπος από τις βιοτικές μέριμνες και επιστρέφει στον εαυτό του, τόσο περισσότερο γίνεται δεκτικός του θείου ελέους. Ο Χριστός μας εμακάρισε αυτούς πού πενθούν για τις αμαρτίες τους και για την απώλεια της σωτηρίας τους πού έ’χει ως αιτία την αμαρτία. Αυτός άλλωστε είναι ο λόγος για τον οποίον το πένθος αυτό ονομάζεται μακάριο.

Το πένθος, ενώ αποτελεί σύμφωνα με την πατερική και ασκητική παράδοση, καρπό του Θεού, προϋποθέτει όμως και την συνεργία του άνθρωπου, πού χρειάζεται την ταπείνωση, την αυτομεμψία, την κακοπάθεια, την νηστεία, την αγρυπνία, και κυρίως την προσευχή. Και αυτή η αμέλεια του άνθρωπου, στο να εργάζεται τις αρετές και να αγωνίζεται να επιτύχη το κατά Θεόν πένθος, ενισχύεται από την εμπειρία του ησυχασμού, πού μαρτυρεί ότι το πένθος αυτό δεν προξενεί νοσηρότητα και απελπισία, αλλά δημιουργεί στον άνθρωπο τις προϋποθέσεις για να νιώση πνευματική θυμηδία, παράκληση και κατά τον Παλαμά «παροχή γλυκείας ιλαρότητος» (Προς Ξένην, P.G. 150). Και όταν βοηθήση τον νου να σηκώση το κάλυμμα των παθών, τον εισάγει αθόρυβα στα αληθινά ταμεία της ψυχής και τον εθίζει στην «εν κρύπτω» προς τον Πατέρα προσευχή.

Υπάρχουν πολλές αιτίες για τις όποιες πρέπει να πενθή ο πιστός. Όπως οι μαθηταί του Κυρίου ελυπούντο για την στέρηση του «όντως αγαθού διδασκάλου Χρίστου», έτσι και σε μας πού δοκιμάζομε την ίδια στέρηση και απουσία του Χρίστου από την ζωή μας, πρέπει να ενυπάρχη και να καλλιεργήται η ίδια λύπη (Ομιλία 29, P.G. 151). Υπάρχει όμως και άλλη αιτία για πένθος· είναι η έκπτωση από τον χώρο της αληθείας του παραδείσου, στον χώρο του πόνου και των παθών. Είναι τόση η οδύνη αυτής της πτώσεως, διότι κρύβει όλο το δράμα της απομακρύνσεως από τον Θεό, την στέρησι της «πρόσωπον προς πρόσωπον» συνομιλίας με εκείνο, της αϊδίου ζωής και συνδοξολογίας με τους αγγέλους.

Ποιος είναι αυτός πού έχει συνειδητοποιήσει την στέρηση όλων αυτών και δεν πενθεί; ερωτά ο Ιερός πατήρ. Και προτρέπει όλους τους πιστούς πού ζουν εν «ειδήσει της τοιαύτης στερήσεως» να πενθήσουν και να αποπλύνουν με το κατά Θεόν πένθος «τους εξ αμαρτίας μολυσμούς» (Ομιλία 29, P.G. 151). Η προτροπή αύτη του Αγίου Γρηγορίου είναι απολύτως εναρμονισμένη με την προτροπή και το βίωμα της εκκλησίας, πού με την υμνολογία της Κυριακής της Τυροφάγου καλεί τους χριστιανούς την παραμονή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής να θυμηθούν την απομάκρυνσι από τον χαμένο παράδεισο και να πενθήσουν για την απώλεια αυτή.

Το πένθος είναι κατά τον ασκητικώτατον της Θεσσαλονίκης Ιεράρχην η πιο φυσική και αυθόρμητη εκδήλωση της τραυματισμένης από την αμαρτία ψυχής, πού έρχεται σε μετάνοια. Ο Άγιος χρησιμοποιεί μία θαυμάσια παρομοίωση για να κατάδειξη ότι τα τραύματα του άνθρωπου είναι εκείνα πού προκαλούν τον πόνο και όχι αυτό καθεαυτό το γεγονός της μετανοίας πού μόνο χαρά και παράκλησι δίνει στην ψυχή. Όπως σε κάποιον, λέει, πού είναι τραυματισμένη η γλώσσα του, φαίνεται δηκτικό το μέλι και για να νιώση την γλυκύτητα του χρειάζεται να θεραπευθούν τα τραύματα, το ίδιο συμβαίνει και με τον φόβο του Θεού- στις ψυχές πού γεννιέται μόλις νιώσουν το ευαγγελικό κήρυγμα, προξενεί λύπη, επειδή περιβάλλονται ακόμη από τα τραύματα των αμαρτιών μόλις όμως τα αποβάλουν με την μετάνοια, νιώθουν την ευαγγελική χαρά (Ομιλία 29, P.G. 151, 369Β). Γι΄ αυτό άλλωστε και το κατά Θεόν πένθος ονομάζεται και «χαροποιό».

Εμβαθύνοντας ο Παλαμάς στον δεύτερο κυριακό μακαρισμό, πού αναφέρεται στο πένθος, αιτιολογεί το ότι ο Χριστός τοποθετεί τον μακαρισμό αυτόν ακριβώς μετά από εκείνο της πνευματικής πτώχειας, από το γεγονός ότι το πένθος συνυπάρχει με την πνευματική πτωχεία.

Χαρακτηριστικό γνώρισμα του άνθρωπου πού πενθεί κατά Θεόν είναι η άρνηση να μετάθεση η να επιρρίψη σε άλλους την οποιαδήποτε ευθύνη για τις αμαρτίες του. Είναι βασική αρχή πού προβάλλει ο Παλαμάς, όταν μιλά για το κατά Θεόν πένθος, το να τύπτωμε τον ίδιο τον εαυτό μας για τις αμαρτίες μας και να αποφεύγωμε την μετάθεσι της ευθύνης στους άλλους (Ομιλία 29, P.G. 151,369C). Αύτη άλλωστε η μετάθεσι της ευθύνης για την αθέτησι της εντολής του Θεού από τον Αδάμ και την Εύα εστέρησε από αυτούς το σωτήριο πένθος της μετανοίας (Γεν. 3,12-13). Διότι αφού ο άνθρωπος επλάσθηκε από τον Θεό αυτεξούσιος και έλαβε κατά τον Παλαμά «αυτοκρατορικόν αξίωμα κατά των παθών ένδον το ηγεμονικόν της ψυχής» και «ουκ έχει όλως τον κατακρατούντα και βιαζόμενον» (Ομιλία 29, P.G. 151, 369C), με την αυτομεμψίαν και την κατά Θεόν λύπην θα μπορούσε να είχε κερδίση αυτό πού έχασε με την άρνησι αναλήψεως της ευθύνης για το αμάρτημα του. Γι΄ αυτόν τον λόγο ο θείος Γρηγόριος, προσπαθώντας να δώση ένα ορισμόν του πένθους λέει «τούτο τοίνυν εστίν η κατά Θεόν και σωτήριος λύπη, το ημάς αυτούς αιτιάσθαι, και μηδένα των απάντων έτερον, εφ΄ οις αυτοί πράττομεν πλημμελώς, και λυπείσθαι καθ’ εαυτών και δι΄ εξομολογήσεως των ημών ημαρτημένων και της επί τούτοις λυπηράς κατανύξεως τον Θεόν εξιλάσκεσθαι» (Ομιλία 29, P.G. 151, 369C).

Η αυτομεμψία είναι κατάσταση αναπόσπαστη για την ψυχή, στην οποία υπάρχει ταπείνωση. Αρχικά την οδηγεί στον φόβο της κολάσεως. Φέρει στην φαντασία τις φρικτές τιμωρίες, όπως ο Κύριος τις περιγράφει στο Ευαγγέλιο, πού γίνονται φρικωδέστερες από την αιώνια διάσταση πού αποκτούν. Έτσι, ο άνθρωπος πού πενθεί εδώ τις αμαρτίες του και μέμφεται γι΄ αυτές τον εαυτόν του, αποφεύγει το ανωφελές, απαράκλητο και χωρίς τέλος πένθος, το όποιο γεννάται σε όσους τιμωρημένους έρχονται σε επίγνωση των αμαρτιών τους. Εκεί, χωρίς καμμιά ελπίδα απαλλαγής και σωτηρίας, αυξάνεται η οδύνη του πένθους από τον αθέλητο έλεγχο της συνειδήσεως. Και αυτό το μόνιμο και διαρκές πένθος, επειδή δεν γνωρίζει τέλος, γίνεται αιτία άλλου πένθους και φοβερού σκότους και καύσωνα χωρίς δροσισμό, πού οδηγεί σε ανέκφραστο βυθό αθυμίας (Προς Ξένην, P.G. 150,1076D-1077A). Σε αντίθεσι με τον Αδάμ και την Εύα αναφέρει ο Παλαμάς τον Λάμεχ ως παράδειγμα ανθρώπου, πού ήλθε σε αυτομεμψία και κατάνυξι για τις αμαρτίες του (Ομιλία 29, P.G. 151, 369D).

Ιδιαιτέρως δε πρέπει να τονισθή ότι η άσκηση μέσα στην ορθόδοξη χριστιανική παράδοση είναι απόλυτα συνυφασμένη με το πένθος. Την οδύνη της πτώσεως και την χαρά της αναστάσεως τις ζη ο μοναχός με το χαροποιόν πένθος. Με την σωματική πτώχεια και ταπείνωση, πού είναι η πείνα, η δίψα, η κακουχία και η κακοπάθεια του σώματος, μέσα με τα οποία έλλογα συστέλλονται οι αισθήσεις του σώματος, όχι μόνο γεννιέται το πένθος αλλά αναβλύζουν και δάκρυα. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς δίδει σαφή εξήγηση γι΄ αυτή την πνευματική κατάσταση στην επιστολή του προς την μοναχή Ξένη. Όπως, λέγει, από την σωματική άνεση, την ανάπαυση και την τρυφή, γεννώνται η αναλγησία, η πόρωση και η σκληροκαρδία, έτσι από την ανήδονη, την λιτή και με εγκράτεια λαμβανόμενη τροφή, προκαλούνται η συντριβή της καρδιάς και η κατάνυξη. Με αυτά αποτρέπονται οι ενέργειες της κακίας και παρέχεται στην ψυχή άφατη και γλυκύτατη ιλαρότητα. Χωρίς την συντριβή της καρδιάς είναι αδύνατο να απαλλαγή κανείς από τα πάθη. Η δε καρδιά δεν έρχεται σε συντριβή παρά μόνο με την εγκράτεια του ύπνου, της τροφής και των σωματικών ανέσεων. Όταν με την συντριβή απαλλαγή η ψυχή από τα πάθη και την πικρότητα της αμαρτίας, τότε δέχεται την πνευματική θυμηδία (Προς Ξένην, P.G. 151,1076BC). Αυτή άλλωστε είναι και η παράκληση για την οποία ο Κύριος μακαρίζει τους πενθούντας. Έτσι μόνο εξηγείται το ότι η μεταβολή της λύπης σε χαρά, για την οποία μίλησε ο Χριστός στους μαθητές του, γίνεται βίωμα από το οποίο ο μοναχός αποκτά καθημερινή εμπειρία. Το πένθος γίνεται χαροποιό και μακάριο, διότι κυρίως καρποφορεί μέσα στον άνθρωπο τον αρραβώνα της αιωνίας χαράς.

Η αυτομεμψία και η συναίσθηση της αμαρτωλότητος είναι οι καταστάσεις πού προετοιμάζουν στην ψυχή το πένθος. Για πολύ καιρό, λέγει ο ιερός πατήρ, σαν ένα νοητό βάρος πάνω από το λογιστικό μέρος της ψυχής, το πιέζουν και το συνθλίβουν κατά τέτοιο τρόπο ώστε να αποστάξη ο σωτήριος οίνος πού «ευφραίνει καρδίαν άνθρωπου». Ο οίνος αυτός είναι η κατάνυξι, η οποία χάρι στο πένθος, μαζί με το ενεργητικό μέρος της ψυχής συνθλίβει και το παθητικό- και αφού την απαλλάξη από το σκοτεινό βάρος των παθών, την γεμίζει με την μακάρια χαρά (Προς Ξένην, P.G. 150, 1077Β).

Όσο οδυνηρό όμως είναι το πένθος στα πρώτα του στάδια, διότι συνυπάρχει με τον φόβο του Θεού, τόσο αργότερα με την πάροδο του χρόνου και την πνευματική προκοπή της ψυχής γίνεται χαροποιό, διότι βλέπει κανείς αληθινά μακάριους και γλυκούς καρπούς. Όσο χρονίζει το πένθος στην ψυχή, τόσο η αγάπη για τον Θεό αυξάνεται και με ακατάληπτο τρόπο ενώνεται μαζί της. Όταν δε η ψυχή βιώνει βαθιά το πένθος, γεύεται την παρηγοριά της χρηστότητος του Παρακλήτου. Αυτή είναι για την ψυχή τόσο ιερά, γλυκιά και μυστική εμπειρία, ώστε εκείνοι πού δεν απόκτησαν προσωπική γεύσι από αυτή, να μη την υποψιάζωνται καθόλου (Προς Ξένην, P.G. 150, 1077Β).

Μία θεμελιακή άποψη στην θεολογία του πένθους είναι ότι δεν συμμετέχει σ’ αυτό μόνο η ψυχή, αλλά και το σώμα. Και η «παράκλησης» για την οποία εμακάρισε ο Κύριος τους πενθούντας, είναι καρπός, τον όποιον δέχεται όχι μόνον η ψυχή, αλλά όπως τονίζει ο Παλαμάς «και το σώμα μεταλαμβάνει πολυτρόπως» (Υπέρ ησυχαζόντων 1, 3, 33). Εναργέστατη απόδειξι γι΄ αυτήν την πραγματικότητα αναφέρει «το κατώδυνον εφ΄ αμαρτήμασι πενθούσι δάκρυον» (Υπέρ ησυχαζόντων).

Καρπός ακόμη του κατά Θεόν πένθους, είναι και η σταθεροποίηση του άνθρωπου στην αρετή, μια και, όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος, «η κατά Θεόν λύπη μετάνοιαν αάμεταμέλητον απεργάζεται εις την ψυχήν προς σωτηρίαν» (Β’ Κορ. 7.10), διότι κατά τον Παλαμά μπορεί ο άνθρωπος να πτώχευση κατά Θεόν και να ταπεινωθή πνευματικά, αν όμως δεν προσλάβη και το πένθος, εύκολα μεταβάλλεται η διάθεσή του- μπορεί να ξαναγυρίση στις άτοπες και αμαρτωλές πράξεις, πού άφησε, και να ξαναγίνη παραβάτης των εντολών του Θεού, αφού πάλι θα φούντωση μέσα του η επιθυμία και ο πόθος για την αμαρτωλή ζωή. Αν όμως παραμείνη στην πτώχεια, πού εμακάρισε ο Κύριος, και καλλιεργήση μέσα του το πνευματικό πένθος, τότε σταθεροποιείται και ασφαλίζεται στην πνευματική ζωή, διώχνοντας έ’τσι τον κίνδυνο να επιστρέψη εκεί, από όπου ξεκίνησε (Προς Ξένην, P.G. 150, 1085C).

Η ωφέλεια όμως από το πένθος δεν περιορίζεται μόνο στο ότι ο άνθρωπος γίνεται σχεδόν ακίνητος προς το κακό, αλλά κατά τον Άγιον Γρηγόριον, εξαλείφει εντελώς και τις προηγούμενες αμαρτίες του, όταν βέβαια έχει ως κατάληξη το μυστήριο της μετανοίας. Διότι αφού ο άνθρωπος πενθεί κυρίως γι΄ αυτές, ο Θεός τις καταλογίζει ως ακούσιες· ο Άγιος χαρακτηριστικά λέγει ότι «τα ακούσια ουχ υπεύθυνα» (Προς Ξένην, P.G. 150, 1085C).

Έτσι το κατά Θεόν πένθος δεν εφελκύει μόνο την παράκληση και την παρά Θεού συγχώρηση προσφέροντας τον αρραβώνα της αιωνίου ευφροσύνης, αλλά ταυτόχρονα προφυλάσσει τις αρετές πού έχει η ψυχή, αφού κατά τον Άγιον Γρηγόριον η ψυχή πού έμαθε να πενθή γίνεται δυσκίνητη προς το κακό (Προς Ξένην, P.G. 150,1085D).

Τέλος ο αγιορείτης Ησυχαστής και των Θεσσαλονικέων Ιεράρχης, στην περί παθών και αρετών πραγματεία του, πού στη μεγαλύτερη της έκταση είναι αφιερωμένη στο πένθος, χρησιμοποιεί ένα πολύ εκφραστικό παράδειγμα για να κατάδειξη την πορεία του άνθρωπου στο πένθος. Παρομοιάζει την αρχή του πένθους με την επιστροφή του άσωτου υίοϋ· γι΄ αυτό και γεμίζει κατήφεια τον πενθούντα και τον οδηγεί στην επανάληψη των λόγων εκείνου: «πάτερ, ήμαρτον εις τον ουρανόν και ενώπιον σου». Αλλά και το τέλος του, πάλι, το εικονίζει με την προϋπόθεση και το άνοιγμα της αγκάλης του Θεού Πατρός «εν η τω πλούτω της ανεικάστου πτώχειας εντυχών, και πολλής χαράς και παρρησίας δι΄ αυτήν ο υϊός επιτυχών, εφιλείτο τε και αντεφίλει, και συνεισελθών, συνεστιάτο τω Πατρί, της ουρανίου συναπολαύων ευφροσύνης» (Προς Ξένην, P.G. 150, 1085C). Γι΄ αυτό και ο όρος «χαρμολύπη» πού χρησιμοποιούν συνήθως οι ασκητές για να εκφράσουν το βίωμα της εσχατολογικής υπερβάσεως του πόνου, είναι ίσως το πιο εκφραστικό σύμβολο ολόκληρης της ασκητικής ζωής τους, ζωής κυρίως δακρύων και πένθους (Βλέπε Γ. Μαντζαρίδου «Η περί θεώσεως διδασκαλία» στα Παλαμικά 1973, σελ. 215).

Σ΄ αυτήν την συνοπτική και μπορεί να πη κανείς πρόχειρη παρουσίαση των θέσεων του Παλαμά περί μετανοίας βλέπουμε ότι ο Άγιος Γρηγόριος ως κατ΄ εξοχήν άνθρωπος της εσωτερικής ζωής ενδιεφέρετο όχι απλώς να διορθώνουμε εξωτερικά τα κακώς κείμενα, αλλά να μετανοούμεν εσωτερικά, πενθούντες και κλαίοντες. Ο Άγιος Γρηγόριος ήταν ο ίδιος άνθρωπος της μετανοίας, αλλά και αληθινός κήρυκας της μετανοίας.


ΠΗΓΗ